Handel Gwatemali i szanse dla polskiego eksportu

Gwatemala jest krajem sporych możliwości dla polskiego eksportu i inwestycji zagranicznych. Kraj jest na 70. miejscu na świecie pod względem ekonomii, a gospodarka, zdominowana przez sektor prywatny, jest największą w Ameryce Środkowej.

Krótka charakterystyka Gwatemali

Gwatemala to państwo położone w Ameryce Środkowej, między Morzem Karaibskim a Oceanem Spokojnym. Powierzchnia kraju to 108 889 km2, co daje 107. miejsce na świecie pod względem wielkości terytorium.

Liczba ludności to ok.17,3 mln. Aktualna średnia wieku w Gwatemali wynosi 27,5 lat. Aż 41,7% populacji jest jeszcze niepełnoletnia. Potomkowie Europejczyków oraz Latynosi stanowią tu 59,4%, reszta mieszkańców to w większości Majowie.

W Gwatemali oficjalnym językiem jest hiszpański.

Stolica kraju – Gwatemala (Ciudad de Guatemala) liczy ok. 3 mln mieszkańców.

PKB Gwatemali w 2023 roku było na poziomie 102,05 miliarda USD. Wzrost gospodarczy w 2022 roku wyniósł 4,1%, a prognozuje się, że w 2024  osiągnie 3,5%.

Sytuacja makroekonomiczna jest sprzyjająca, charakteryzuje się stabilnym kursem walutowym i niskim długiem publicznym.

W roku 2021 Gwatemala przyciągnęła inwestycje na rekordową kwotę 3 433 mln USD. W roku 2023 ich wartość wyniosła 1,35 miliarda USD.

Wymiana handlowa towarami Gwatemali ze światem

W ciągu ostatniej dekady wartość eksportu i importu Gwatemali rosła, choć nie bez przerw wynikających z globalnych wyzwań ekonomicznych i zdrowotnych.

Eksport w porównaniu z importem rósł nieco wolniej.  

W latach 2016-2018 Gwatemala odnotowała, poza produktami spożywczymi, wzrost wartości eksportu tekstyliów i odzieży. Wzrost eksportu był związany z zawarciem umowy handlowej CAFTA-DR (pierwsza umowa o wolnym handlu między Stanami Zjednoczonymi a grupą mniejszych rozwijających się gospodarek z Ameryki Środkowej).

W latach 2021-2023 na wzrost wartości eksportu wpływ miało ożywienie gospodarcze na rynkach międzynarodowych oraz wspomniane już inwestycje zagraniczne. Dotyczyły one głównie sektorów przetwórczych i technologicznych.

W 2023 roku eksport z Gwatemali wyniósł 14,26 mld USD, a import ponad dwa razy więcej – 30,28 mld USD.

Główne produkty wzrostu eksportu to kawa (również zmiany jej cen na rynku), tekstylia i odzież oraz produkty rolnicze (banany, cukier, owoce, warzywa).

Główne produkty wzrostu importu to paliwa i surowce energetyczne (związane z rozwojem gospodarki i większym zapotrzebowaniem energetycznym), maszyny i urządzenia (modernizacja infrastruktury i przemysłu) oraz elektronika i produkty konsumenckie (rosnący popyt wewnętrzny).

Wymiana handlowa towarami między Polską a Gwatemalą

Wymiana handlowa między Polską a Gwatemalą jest stosunkowo niewielka, w porównaniu z głównymi partnerami handlowymi obu krajów.

Od roku 2017 polski eksport do Gwatemali wykazuje pewne tendencje wzrostowe.

W 2023 roku nasz kraj miał jednak wysokie, ujemne saldo handlowe, które wyniosło -72 mln EUR.

Eksportujemy do Gwatemali głównie półprodukty papiernicze (celuloza), tworzywa sztuczne, akrylowe produkty elektryczne i hydrauliczne, słód i produkty piekarnicze.

Polski import z Gwatemali obejmuje głównie produkty roślinne: banany i inne owoce, orzechy i przetwory spożywcze, tytoń, przyprawy oraz kawę i tekstylia.

Perspektywy eksportowe dla polskich przedsiębiorców

Polska ma potencjał, aby zwiększyć swój eksport do Gwatemali, zwłaszcza w sektorach, które już mają pewną obecność na tamtejszym rynku. Wymianę handlową ułatwia członkostwo obu krajów w Światowej Organizacji Handlu (WTO), która redukuje wiele barier taryfowych.

Perspektywa polskiej ekspansji eksportowej na rynek gwatemalski jest obiecująca, zwłaszcza w kontekście rozwijających się w ostatnich latach sektorów przemysłowych i konsumpcyjnych w Gwatemali.

Potencjalne sektory zwiększenia eksportu do Gwatemali:

– maszyny i urządzenia – Gwatemala modernizuje swoje sektory przemysłowe i rolnicze, co zwiększa zapotrzebowanie na nowoczesne maszyny i urządzenia;

– produkty chemiczne i farmaceutyczne – w związku z rosnącym zapotrzebowaniem na leki, kosmetyki i produkty chemiczne;

– wyroby metalowe i narzędzia – w związku z zagranicznymi inwestycjami zwiększone jest zapotrzebowanie na narzędzia ręczne i wyroby metalowe w przemyśle i budownictwie;

– produkty spożywcze – nasz silny sektor spożywczy może dostarczać na rynek gwatemalski przetworzone produkty spożywcze, takie jak słodycze, napoje czy przetwory mleczarskie.

Strategie rozwoju polskiego eksportu do Gwatemali

Wejście na rynek gwatemalski z poszanowaniem kultury biznesu, może być procesem niełatwym. Ze względu na wydłużone w czasie zwyczaje nawiązywania głębszych relacji biznesowych przez Gwatemalczyków, warto bardzo dobrze przygotować i wykorzystać odpowiednie strategie wykazując się cierpliwością i atencją.

Chcąc wejść lub rozwinąć eksport na rynku gwatemalskim warto skorzystać ze wsparcia polskich agencji rządowych i organizacji handlowych, takich jak Polska Agencja Inwestycji i Handlu (PAIH), które mogą pomóc w nawiązaniu strategicznych partnerstw z lokalnymi dystrybutorami. Zagraniczne Biura Handlowe PAIH mogą również wesprzeć proces dostosowania produktów i opakowań do preferencji gwatemalskich konsumentów oraz wyjaśnić lokalne regulacje i normy jakościowe.

Należy aktywnie uczestniczyć w międzynarodowych targach i misjach handlowych w Gwatemali, nawiązując bezpośrednie kontakty biznesowe i promując swoje produkty.

Najbliższą okazją będzie wzięcie udziału w misji gospodarczej do Meksyku i Gwatemali, na którą polskich przedsiębiorców zaprasza Polska Agencja Inwestycji i Handlu (PAIH). Misja zaplanowana jest na19-26 października 2024 roku. Więcej informacji o wydarzeniu tutaj

Pomocna na gwatemalskim rynku może być także tamtejsza Krajowa Agencja Partnerstwa Rozwoju Infrastruktury Gospodarczej (ANADIE), która została powołana w celu rozwijania w Gwatemali projektów w ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego.

Źródło:

• Polska Agencja Inwestycji i Handlu (PAIH)
• Export Intelligence
• UN Comtrade
• Populationof.net
• The Global Economy