Dynamiczny wzrost polskiego eksportu na Ukrainę w latach 2021–2024

W latach 2021–2023 polski eksport na Ukrainę odnotował aż 80-procentowy wzrost. Polska nadwyżka handlowa w tym okresie wzrosła z 2,1 mld EUR w 2021 r. do 7,1 mld EUR w 2023 r. Było to rezultatem intensyfikacji współpracy gospodarczej, wywołanej głównie przez rosyjską inwazję na Ukrainę.

Największy wpływ miała zmiana struktury towarowej eksportu – zwiększenie dostaw paliw, uzbrojenia, pojazdów oraz produktów chemicznych.

W tym czasie Ukraina awansowała z 15. na 7. miejsce wśród odbiorców polskiego eksportu.

Rok 2024 podtrzymał trend wzrostowy mimo ogólnego spadku eksportu Polski.

Rok 2024 – Ukraina partnerem w trudnych czasach

W pierwszych trzech kwartałach 2024 r. eksport na Ukrainę stanowił  3,6 proc. polskiego eksportu ogółem, co oznacza dalszy wzrost w porównaniu do 2,2 proc. udziału w 2021 r. Wartość eksportu z Polski do Ukrainy osiągnęła 9,4 mld EUR w pierwszych dziewięciu miesiącach roku, co świadczy o zacieśnianiu relacji gospodarczych między państwami. Nadwyżka handlowa Polski wyniosła 5,7 mld EUR, znacząco przewyższając wartość importu (3,6 mld EUR).

Wymiana handlowa towarów z Polską – ujęcie miesięczne (mln EUR), źródło: GUS

Główne grupy towarowe i główne czynniki wzrostu

Największe wzrosty w eksporcie w 2024 r. odnotowano w następujących grupach towarowych:

• paliwa mineralne i produkty ropopochodne – Polska utrzymała pozycję lidera w dostawach paliw do Ukrainy wśród krajów UE.
• pojazdy, części samochodowe i urządzenia transportowe – strategiczne dla odbudowy infrastruktury transportowej.
• maszyny, urządzenia mechaniczne i elektryczne – wsparcie w modernizacji ukraińskiej gospodarki.
• broń i amunicja – znaczący wzrost eksportu związany z pomocą obronną.

Warto zaznaczyć, że nawet po odjęciu kategorii związanych z wojną, eksport utrzymuje się na poziomie o 30 proc. wyższym niż przed rosyjską inwazją.

Wyzwania i przyszłe szanse

Polska infrastruktura transportowa oraz integracja Ukrainy z Unią Europejską są wyzwaniami i jednocześnie szansami dla dalszego rozwoju współpracy handlowej. Rozbudowa połączeń transportowych oraz większe zaangażowanie w projekty rekonstrukcji Ukrainy mogą przyczynić się do dalszego wzrostu polskiego eksportu.

Jak podkreśla Paweł Śliwowski, p.o. dyrektora Polskiego Instytutu Ekonomicznego:

„Integracja Ukrainy z Unią Europejską i rozwój infrastruktury pozwolą Polsce osiągać większe korzyści gospodarcze z handlu z Ukrainą.”

Rok 2024 pokazuje, że Ukraina staje się strategicznym partnerem handlowym Polski. Natomiast z perspektywy Ukrainy Polska już teraz jest najważniejszym rynkiem zbytu towarów i drugim po Chinach dostawcą.

Źródło:

• Ośrodek Studiów Wschodnich (OSW) „Coraz ważniejszy partner. Polski eksport na Ukrainę i inwestycje w tym państwie”
• Polski Instytut Ekonomiczny (PIE), Polski eksport do Ukrainy jest ponad dwukrotnie większy niż w 2021 r.
• Export Intelligence