Eksport towarów roślinnych z Polski w 2023 roku

W 2023 roku jednostki organizacyjne PIORiN wydały łącznie 46 291 świadectw fitosanitarnych. Eksport towarów roślinnych z Polski z takimi świadectwami dotyczył 132 krajów spoza Unii Europejskiej oraz terytoriów zamorskich UE. Najwięcej świadectw wydano dla przesyłek do Ukrainy (25 proc.), Białorusi (13 proc.), Kazachstanu (8 proc.), Egiptu (8 proc.), Chin (7 proc.) i Indii (7 proc.). Warto zaznaczyć, że w porównaniu do 2022 roku największy wzrost liczby wydanych świadectw odnotowano dla Serbii (o 44 proc.), a największy spadek dla Egiptu (o 38 proc.).

Pod względem liczby przesyłek eksportowanych poza UE dominowały świeże owoce, dla których wydano 22 958 świadectw fitosanitarnych, co stanowiło prawie 50 proc. wszystkich wydanych świadectw. Wolumen eksportowanych owoców wyniósł ponad 412 tys. ton. Warto zauważyć, że w strukturze asortymentowej eksportu, obok ziaren zbóż i przetworów zbożowych (53 proc. wzrost liczby wydanych świadectw w porównaniu do 2022 roku) znaczenie miały także świeże owoce, warzywa, drewno i wyroby z drewna, rośliny do sadzenia i grzybnia oraz produkty suszone (3 proc.).

Jabłka – lider eksportu

W 2023 roku jabłka tradycyjnie dominowały wśród wyeksportowanych poza UE świeżych owoców – ich udział wyniósł ok. 67 proc. Wydano dla nich 15 420 świadectw fitosanitarnych, co umożliwiło eksport ponad 304 tys. ton jabłek (w 2022 roku było to 287 tys. ton). Jabłka eksportowano do 42 krajów, z czego 75 proc. eksportu (260 tys. ton) trafiło do takich krajów jak: Egipt (21 proc.), Kazachstan (20 proc.), Indie (15 proc.), Białoruś (9 proc.), Mongolia (5 proc.), Arabia Saudyjska (5 proc.), Jordania (4 proc.), Zjednoczone Emiraty Arabskie (4 proc.) i Norwegia (2 proc.). Największy wzrost eksportu jabłek odnotowano do Indii (o 68 proc.), natomiast największy spadek do Egiptu (o 38 proc.).

Grupy asortymentowe

Eksport towarów roślinnych z Polski w 2023 roku obejmował szeroki wachlarz produktów z dominacją kilku kluczowych grup asortymentowych. Na czele tej listy znajdują się ziarna zbóż i przetwory zbożowe. Chociaż udział procentowy świadectw fitosanitarnych dla tej grupy wyniósł jedynie 2 proc., to umożliwiły one eksport ponad 4,5 miliona ton tych produktów. Eksport zbóż odbywa się głównie drogą morską, gdzie jedno świadectwo jest wydawane dla całej przesyłki (statku), której masa może wynosić nawet 60 tys. ton. W porównaniu do roku 2022 liczba wydanych świadectw fitosanitarnych dla zbóż i przetworów zbożowych wzrosła o 53 proc.

Drugą najważniejszą grupą były świeże owoce, dla których wydano 22 958 świadectw fitosanitarnych, co stanowiło prawie 50 proc. wszystkich wydanych dokumentów tego typu. Wolumen eksportowanych owoców wyniósł imponujące 412 178 ton, a wśród nich najwięcej wyeksportowano jabłek.

Kolejną znaczącą grupą były warzywa świeże, w tym grzyby, które wyeksportowano w ilości 89 731 ton. Mimo pokaźnego (29 proc.) spadku liczby wydanych świadectw fitosanitarnych udział tej grupy w eksporcie nadal pozostaje istotny.

Na czwartym miejscu znalazły się ziemniaki, w tym sadzeniaki, konsumpcyjne i przemysłowe, dla których wydano świadectwa fitosanitarne na 72 100 ton.

Nie można również pominąć grupy „pozostałe”, która obejmuje mączkę ziemniaczaną, kwiaty cięte, podłoże i inne produkty. Dla tej grupy wydano świadectwa na 73 066 ton, co razem z innymi grupami asortymentowymi składa się na całkowitą masę eksportu roślinnego z Polski w 2023 roku wynoszącą 5 211 362 tony.

Eksport towarów roślinnych z Polski w 2023 roku był zróżnicowany pod względem asortymentu, z dominacją zbóż, świeżych owoców i warzyw. Świadectwa fitosanitarne odegrały kluczową rolę w umożliwieniu eksportu tych produktów na rynki międzynarodowe, co jest istotne dla dalszego rozwoju polskiego sektora rolniczego.

Świadectwo fitosanitarne to oficjalny dokument potwierdzający, że przesyłka roślin, produktów roślinnych lub innych materiałów związanych z rolnictwem jest wolna od szkodników i chorób oraz spełnia międzynarodowe standardy fitosanitarne. Jest ono niezbędne dla eksportu tych towarów do wielu krajów, ponieważ gwarantuje, że przesyłka nie stanowi zagrożenia dla rolnictwa i ekosystemów odbiorcy.

Źródło: Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa