Silny przemysł wiatrowy w Polsce w 10 krokach

200 tysięcy nowych miejsc pracy i 450 mld zł wartości dodanej dla polskiej gospodarki – Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej (PSEW) prezentuje raport „Rozwój Przemysłu Onshore i Offshore Wind w Polsce” i proponuje 10 działań, bez których osiągnięcie tak ambitnego celu nie będzie możliwe.

Energia wiatrowa dziś

Przemysł wiatrowy posiada ogromny potencjał rozwojowy w całej Unii Europejskiej, w tym w Polsce. Łączna moc elektrowni wiatrowych w Unii Europejskiej to aktualnie 255 GW, z czego 225 GW to moc energetyki na lądzie (onshore), a 30 GW to moc energetyki wiatrowej na morzu (offshore). Pod koniec 2023 roku moc energetyki na lądzie wyniosła w Polsce 9,3 GW (+1,8 GW jest w fazie realizacji; aktualnie nie posiadamy morskich farm wiatrowych), stanowiąc tym samym 3,78% łącznej mocy zainstalowanej w UE. Taka moc przełożyła się na udział energetyki wiatrowej w produkcji energii elektrycznej kraju na poziomie 11% w 2022 roku, a w okresie styczeń-listopad 2023 było to prawie 13%.

Plany do 2030 roku

Ambitnym celem Unii Europejskiej do 2030 roku jest osiągnięcie mocy zainstalowanej w wietrze na poziomie 500 GW. Nie mniej ambitne mogą być cele Polski. Zdaniem PSEW, polski potencjał rozwoju przemysłu wiatrowego do 2030 roku może wynieść od 21,3 GW do 26,6 GW (12,7-18 GW onshore i 8,6 GW offshore), co stanowiłoby od 4,26% do 5,32 % mocy zainstalowanych w UE.

Tak dynamiczny rozwój sprawiłby, ze w 2030 roku zatrudnienie w energetyce wiatrowej na lądzie wyniosłoby od 50 do 97 tys. etatów, a wartość zamówień na produkty i usługi w tym segmencie mogłaby wynieść nawet 80 mld zł. Wygenerowałoby to przyrost polskiego PKB na poziomie 70-133 mld zł, a local content (udział polskich firm w ramach łańcucha dostaw) mógłby sięgnąć nawet 76%. W przypadku morskiej energetyki wiatrowej zatrudnienie mogłoby wynieść 63 tys. etatów, wartość inwestycji niemal 100 mld zł, wartość dodana do PKB byłaby na poziomie 46 mld zł, a local content wyniósłby ok. 50 proc.

Niemal 70 GW mocy w 2040?

Prognoza rozwoju energetyki wiatrowej do 2040 roku według PSEW to 36 GW onshore i 33 GW offshore przy najlepszych scenariuszach rozwoju technologii wiatrowej i przy maksymalnym wykorzystaniu potencjału. Są to cele o wiele bardziej ambitne niż te, zapisane w zaktualizowanym w czerwcu i skierowanym do prekonsultacji dokumencie strategicznym Ministerstwa Klimatu i Środowiska „Polityka Energetyczna Państwa do 2040 r.” (PEP2040). Wspomniana propozycja zakłada wzrost mocy do 20 GW na lądzie oraz 18 GW na morzu.

Plan maksimum miałby przełożyć się na ok. 200 tysięcy nowych miejsc pracy, ponad 450 mld zł wartości dodanej dla polskiej gospodarki i przyniósłby niemal 100 mld zł możliwych dochodów dla polskich przedsiębiorstw w fazie budowy. Ponadto, stworzyłby stabilną i konkurencyjną gałąź przemysłu, opartą na wieloletnich kontaktach międzynarodowych.

„Jak to zrobić” w 10 krokach

Zdaniem PSEW, aby przedstawione plany mogły się urzeczywistnić, niezbędne będzie wykonanie poniższego planu działań:

1. Aktualizacja „Polityki energetycznej Polski” dla zapewnienia ambitnych celów w zakresie produkcji energii elektrycznej z OZE, w tym szczególnie lądowej i morskiej energetyki wiatrowej w okresie do 2050 roku;
2. Uzupełnienie „Polityki Przemysłowej Polski” o zapisy dotyczące budowy silnego przemysłu wiatrowego jako szansy dla polskiej gospodarki i jej innowacyjności;
3. Aktualizacja „Planu zagospodarowania przestrzennego polskich obszarów morskich” w celu określenia nowych obszarów, na których byłaby możliwa realizacja kolejnych projektów morskich farm wiatrowych;
4. Uproszczenie procedur administracyjnych dla rozwoju lądowych i morskich farm wiatrowych celem przyspieszenia realizacji projektów i jak najszybszego budowania niezależności energetycznej Polski;
5. Wsparcie rozwoju polskiego przemysłu wiatrowego przy użyciu już dostępnych oraz nowych mechanizmów finansowych, w tym w ramach finansowania ze środków UE;
6. Przygotowanie kadr niezbędnych dla rosnącego przemysłu wiatrowego – zapewnienie dostosowanych programów edukacyjnych i reskillingowych;
7. Stworzenie mechanizmów wspierających zaangażowanie lokalnych producentów w ramach zdefiniowanych na poziomie UE regulacji;
8. Wdrożenie do prawa krajowego postanowień rozporządzenia w sprawie ustanowienia ram środków na rzecz wzmocnienia europejskiego ekosystemu produkcji produktów technologii neutralnych emisyjnie (tzw. Net Zero Industry Act – NZIA);
9. Implementacja w Polsce Europejskiej Karty Wiatru, która wzmocni sektor wiatrowy, wspierając lokalne łańcuchy dostaw oraz definiując kryteria jakościowe w przetargach na energię z farm wiatrowych;
10. Stworzenie odpowiedniego zaplecza administracyjnego i koordynacja prac w ramach Ministerstw: Aktywów Państwowych, Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Klimatu i Środowiska, Przemysłu oraz Rozwoju i Technologii.

Źródło: Raport PSEW, Dokument strategiczny Ministerstwa Klimatu i Środowiska „Polityka Energetyczna Polski do 2040 roku” oraz aktualizacja dokumentu