Algieria – rynek wymagający, ale perspektywiczny

W dniach 8-16 grudnia w Warszawie odbędzie się misja ekonomiczna algierskiej organizacji pracodawców Confédération Algérienne du Patronat (CAP). Stanowić ona będzie kolejny element intensyfikacji polsko-algierskiej współpracy gospodarczej. Polskie produkty są w stanie wypełnić szereg nisz na algierskim rynku. Wyzwaniem jest jednak protekcjonistyczna polityka gospodarcza algierskich władz i odmienna od polskiej kultura biznesu.

Potencjał rynku

Rynek algierski jest największym w regionie Maghrebu. Kraj zamieszkuje 44 mln osób, a średni wiek populacji wynosi 28 lat. Algieria jest najbogatszym krajem regionu z PKB w wysokości 168 mld dol., generowanym głównie z tytułu eksportu węglowodorów do UE. W związku ze wzrostem cen gazu na rynkach światowych i zastępowaniem rosyjskiego gazu algierskim przez Włochy wzrost PKB Algierii w 2022 r. szacowany jest na 4 proc.  

Liczna i młoda populacja oraz stabilna sytuacja ekonomiczna kraju stwarza szanse dla rozwoju handlu produktami dziecięcymi, żywnością, odzieżą, kosmetykami i lekami. Z związku z rosnącą liczbą ludności ambicją władz jest dążenie do samowystarczalności żywnościowej. Jednak maszyny rolnicze wykorzystywane w Algierii są przestarzałe technologicznie, co dla polskich producentów stwarza szansę wejścia na rynek. W pierwszej kolejności pożądane są duże traktory, których brakuje, a w dalszej pozostały sprzęt. W związku ze wspieraniem przez rząd rozwoju lokalnej produkcji atrakcyjne dla Algierczyków mogą być również linie produkcyjne do przetwórstwa spożywczego i inne maszyny przemysłowe. Pożądany jest też sprzęt górniczy, części zamienne do samochodów osobowych i ciężarowych oraz wszelkie inne rozwiązania techniczne wspierające pracę generujących 80 proc. PKB państwowych gigantów, reprezentowanych przez takie firmy jak Sonatrach (eksporter gazu i ropy naftowej), Naftal (dystrybutor gazu i ropy naftowej na rynku wewnętrznym) oraz Sonalgaz (dostawca prądu). Niezwykle ważnym i obecnie już importowanym z Polski produktem są części do montowania instalacji LPG w samochodach, ponieważ montaż tego rodzaju wyposażenia jest dotowany przez państwo. Podobnie jak wszelkich urządzeń OZE, ponieważ kraj dąży do redukcji zużycia gazu i ropy naftowej na rynku wewnętrznym.

Polskie firmy mogą również brać udział w międzynarodowych przetargach organizowanych przez algierskie firmy państwowe. Informacja na ich temat publikowana jest na portalu Algeria Tenders, do którego dostęp posiadają pracownicy PAIH.

W 2021 r. polski eksport do Algierii wyniósł 780 mln dol., a import z Algierii do Polski 60 mln dol. Polska sprzedawała do Algierii głównie zboże i mleko w proszku, a Algieria do Polski – daktyle i fosfaty.

Bariery

Wyzwaniem dla polskich przedsiębiorców jest protekcjonistyczna polityka gospodarcza władz Algierii prowadzona od 2009 r. Jest ona konsekwencją negatywnych doświadczeń kraju w zakresie liberalizacji gospodarki w latach 1988-1992 i 2002-2008. W pierwszym z ww. okresów upadek nieefektywnych państwowych przedsiębiorstw wywołał niepokoje społeczne, które doprowadziły do zwycięstwa wyborczego partii islamistycznej i wybuchu 10-letniej wojny domowej. Druga wskazana próba liberalizacji gospodarki zakończyła się utratą znacznej części dewiz w wyniku kryzysu gospodarczego 2008 r. Z powyższych względów rząd wprowadził szereg restrykcji importowych. Obecnie zakazany jest import większości produktów wysokoprzetworzonych, będących konkurencją dla lokalnej produkcji. Ponadto część towarów objęta jest wysokimi stawkami celnymi. Władze chcą w ten sposób skłonić zagranicznych dostawców do generowania miejsc pracy w Algierii i wzmocnienia lokalnej produkcji. Z tego powodu na przykład towary wysyłane w częściach i składane na miejscu (zwłaszcza jeśli choć jeden komponent pochodzi z Algierii) są zwolnione z zakazów i objęte niższymi stawkami celnymi.

Kultura biznesu

Algierska kultura biznesu częściowo przypomina polską z lat 80. i 90. Na rynku wewnętrznym dominują rozliczenia gotówkowe, a bankowość ma zastosowanie niemal wyłącznie w handlu zagranicznym. W celu ograniczenia ryzyka przy dokonywaniu transakcji zalecana jest akredytywa.

Algierscy przedsiębiorcy w przeciwieństwie do Polski nie prowadzą swojego biznesu w oparciu o dane statystyczne i wyliczenia. Częściej posługują się intuicją. Małe i średnie firmy rzadko odpisują na maile. Większe traktują mail jak pismo urzędowe i kilka dni przygotowują odpowiedź. Preferowanym narzędziem do kontaktu jest aplikacja WhatsApp.

W Algierii dużo ważniejszy niż w Polsce jest kontakt osobisty, a mniej istotne dane na temat firmy dostępne w internecie. Ponadto wiele firm nie posiada stron internetowych. Zanim transakcja zostanie zawarta, należy spotkać się, porozmawiać (small talk), zjeść wspólnie posiłek. Wiele ważnych decyzji podejmowanych jest przez telefon. Algierczyków cechuje też pewna impulsywność. W każdej chwili mogą zmienić zdanie pod wpływem emocji i nowych informacji. Mogą jednak również zaskoczyć pozytywnie, niespodziewanie szybko decydując się na zakup danego towaru. A gdy już dokonują transakcji, zazwyczaj ich skala jest większa niż w innych państwach regionu. Jest zatem potencjał biznesowy, potrzeba tylko cierpliwości i wzajemnego zrozumienia.

Autorzy: Maciej Pawłowski – Business Development Manager PAIH w Algierze, Maciej Klósak – Kierownik ZBH w Casablance