Ameryka Łacińska: Niedoceniony potencjał dla polskich przedsiębiorców

Polscy przedsiębiorcy coraz częściej szukają okazji do ekspansji na rynkach pozaeuropejskich. Jednym z regionów, który oferuje ogromne możliwości, jest Ameryka Łacińska i Karaiby. Region ten, liczący około 650 mln mieszkańców, rozwija gospodarki w oparciu o wysokie technologie i innowacyjne produkty. Jednocześnie współpraca z tym obszarem jest w dużej mierze oparta na umowach o wolnym handlu z Unią Europejską. Dlaczego więc Ameryka Łacińska wciąż pozostaje dla wielu polskich przedsiębiorców „białą plamą” na mapie biznesowej?

Stereotypy i mity, które warto obalić

Jednym z największych wyzwań w nawiązywaniu relacji gospodarczych z Ameryką Łacińską są stereotypy. Często kraje te postrzegane są jako odległe, co nie znajduje odzwierciedlenia w rzeczywistości – koszty transportu do regionu są porównywalne z kosztami frachtu do Chin.

Innym rozpowszechnionym mitem jest przekonanie o wysokim poziomie przestępczości i korupcji. Choć te zjawiska występują, to ich skala jest różna w poszczególnych krajach, a wiele z nich, takich jak Chile czy Urugwaj, ma znacznie bardziej stabilne warunki do prowadzenia biznesu niż sugerują medialne doniesienia.

Najbardziej rażącym błędem jest jednak postrzeganie Ameryki Łacińskiej jako jednolitego bloku, w którym brak różnorodności kulturowej i gospodarczej. W rzeczywistości każdy kraj charakteryzuje się odmiennymi realiami biznesowymi. Argentyna rozwija sektor kosmiczny i energetykę jądrową, Brazylia stawia na technologie radarowe i IT, a Chile przoduje w elektromobilności.

Sukcesy Polski w regionie

Górnictwo

Polska może poszczycić się znaczącymi osiągnięciami w sektorze górniczym w Ameryce Łacińskiej, który odgrywa kluczową rolę w gospodarce regionu. Najbardziej spektakularnym przykładem jest kopalnia miedzi Sierra Gorda w Chile – największa polska inwestycja zagraniczna, której realizacja podkreśla zdolności Polski do uczestnictwa w strategicznych projektach o globalnym znaczeniu. Kopalnia ta nie tylko wzmacnia pozycję Polski w branży wydobywczej, ale również otwiera drzwi do współpracy technologicznej z innymi krajami w regionie.

Polskie maszyny górnicze i technologie znajdują zastosowanie w Kolumbii, Argentynie i Chile, gdzie są cenione za swoją jakość, niezawodność i konkurencyjną cenę. Eksport obejmuje m.in. zaawansowane urządzenia wydobywcze, systemy ratownicze oraz technologie monitorowania i zarządzania pracą w kopalniach. Polscy producenci dostarczają także sprzęt wspierający bezpieczeństwo w górnictwie, co zyskuje szczególne uznanie w regionach charakteryzujących się trudnymi warunkami geologicznymi.

Ameryka Łacińska, będąca światowym liderem w produkcji wielu surowców, takich jak miedź, lit, srebro czy rudy metali ziem rzadkich, oferuje ogromne możliwości dla polskich firm z sektora okołogórniczego. Kraje takie jak Argentyna i Chile prężnie rozwijają projekty związane z wydobyciem litu, co stanowi szansę dla dostawców nowoczesnych technologii, niezbędnych w rozwijającym się przemyśle baterii i elektromobilności.

Rolnictwo

Polska sukcesywnie zwiększa swoją obecność w Ameryce Łacińskiej w sektorze rolnictwa. Szczególną uwagę zwraca rosnący eksport polskich jabłek do Kolumbii i na Kubę. W związku z różnicami w porach roku między Europą a Ameryką Południową polscy producenci owoców mogą wypełniać luki na lokalnych rynkach, oferując świeże produkty poza sezonem wegetacyjnym w tych krajach.

Warto także wspomnieć, że rozwija się eksport polskich słodyczy i napojów do kilku krajów Ameryki Łacińskiej, a znacząca ilość produktów mleczarskich jest eksportowana do Dominikany.     

Polskie firmy zaczynają również dostarczać maszyny rolnicze do kilku krajów regionu, oferując innowacyjne rozwiązania wspierające wydajność lokalnego rolnictwa. Szczególnie cenione są maszyny przeznaczone do pracy w trudnych warunkach terenowych oraz technologie ułatwiające automatyzację procesów rolniczych. Dodatkowo, polskie przedsiębiorstwa z powodzeniem eksportują technologie przetwórstwa żywności, wspierając rozwój przemysłu spożywczego w krajach takich jak Meksyk, Brazylia czy Argentyna.

Zielone technologie

Jednym z najważniejszych przedsięwzięć podjętych przez polską firmę jest planowana budowa fabryki zielonego wodoru w Argentynie. W regionach, gdzie występują silne wiatry, firma wybuduje wiatraki, które będą zasilać elektrolizery wytwarzające niskoemisyjny wodór – ekologiczne i czyste źródło energii. Takie kompleksowe podejście ma na celu nie tylko zwiększenie niezależności energetycznej lokalnych społeczności, ale również wzmocnienie pozycji Argentyny jako lidera w innowacyjnych technologiach odnawialnych źródeł energii.

Do nawiązania licznych relacji handlowych w regionie przyczyniły się znacząco misje gospodarcze organizowane w ramach programu GreenEvo, którego celem jest promocja polskich rozwiązań ekologicznych. Program, wspierany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, umożliwił prezentację innowacyjnych technologii polskich firm w takich dziedzinach jak odnawialne źródła energii (OZE), zarządzanie odpadami, elektromobilność, technologie wodorowe oraz optymalizacja gospodarki wodnej. Dotychczasowe misje, m.in. do Meksyku, Kolumbii i Chile, zaowocowały kontraktami oraz współpracą w zakresie rozwoju projektów inwestycyjnych.

Przykładem sukcesu jest nawiązanie współpracy pomiędzy polskimi i meksykańskimi instytucjami zajmującymi się zielonymi technologiami, która obejmuje wspólne projekty badawcze oraz wdrażanie rozwiązań proekologicznych w sektorach takich jak recykling i energetyka. Podobnie w Chile, gdzie w wyniku działań w ramach GreenEvo polskie technologie są wykorzystywane w projektach zwiększających udział odnawialnych źródeł energii w miksie energetycznym tego kraju.

Warto podkreślić, że zmiany klimatyczne, w tym postępująca deforestacja Amazonii i rosnące zanieczyszczenie środowiska, wymuszają na krajach Ameryki Łacińskiej intensyfikację działań proekologicznych. Kraje takie jak Brazylia, Kolumbia i Peru już wdrażają strategie mające na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i rozwój zielonych technologii. W tym kontekście polskie firmy mogą zaoferować nie tylko nowoczesne rozwiązania technologiczne, ale także wsparcie w zakresie know-how i wdrażania innowacyjnych projektów.

Urządzenia medyczne

Sektor urządzeń medycznych, rehabilitacyjnych i farmacji to obszar, w którym polskie firmy z powodzeniem zdobywają coraz większy udział na rynkach Ameryki Łacińskiej. Polska, dzięki wysokiej jakości swoich produktów, nowoczesnym technologiom oraz konkurencyjnym cenom, stała się cenionym partnerem w regionie.

Polskie firmy eksportują szeroką gamę produktów, takich jak urządzenia diagnostyczne, sprzęt rehabilitacyjny, nowoczesne technologie do szpitali oraz systemy wspomagające opiekę medyczną. Szczególne zainteresowanie budzą takie produkty  jak zaawansowane protezy, innowacyjne wózki inwalidzkie czy systemy do monitorowania parametrów zdrowotnych pacjentów. Wysoka jakość tych rozwiązań, potwierdzona certyfikatami i międzynarodowymi standardami, sprawia, że produkty te cieszą się dużym uznaniem w krajach takich jak Brazylia, Meksyk czy Kolumbia.

Farmaceutyki to kolejny segment, w którym polskie firmy rozwijają swoją obecność w regionie. Eksport obejmuje leki generyczne, suplementy diety, a także specjalistyczne produkty stosowane w onkologii, diabetologii czy kardiologii. Polskie przedsiębiorstwa farmaceutyczne konkurują z powodzeniem dzięki elastycznemu podejściu do współpracy, inwestycjom w badania i rozwój oraz zdolności do dostosowania produktów do specyficznych potrzeb lokalnych rynków.

Technologie informatyczne

Polskie firmy technologiczne coraz częściej zdobywają uznanie w Ameryce Łacińskiej, oferując rozwiązania w IT, fintech, e-commerce i automatyzacji. Sukcesy w Brazylii, gdzie polskie systemy płatności internetowych skutecznie konkurują z lokalnymi firmami, czy w Argentynie, gdzie wdrażane są systemy lojalnościowe i rezerwacyjne, pokazują potencjał współpracy.

Fintech jest jednym z najbardziej perspektywicznych sektorów – kraje takie jak Meksyk czy Kolumbia dynamicznie rozwijają usługi finansowe, co stwarza pole do współpracy w obszarach płatności mobilnych, zarządzania ryzykiem czy analizy danych. Wzrost e-commerce napędza zapotrzebowanie na polskie technologie, takie jak platformy sprzedażowe czy systemy logistyczne, które już zdobywają uznanie w Brazylii.

Transformacja cyfrowa w regionie otwiera szanse dla polskich firm specjalizujących się w chmurze obliczeniowej, cyberbezpieczeństwie czy sztucznej inteligencji. Udział w targach, takich jak Futurecom w Brazylii, oraz misje gospodarcze organizowane przez PAIH pozwalają polskim przedsiębiorstwom skutecznie promować swoje rozwiązania.

Zapotrzebowanie na nowoczesne technologie w Ameryce Łacińskiej nadal rośnie. Polskie firmy, dostosowując produkty do specyfiki lokalnych rynków, mogą odgrywać kluczową rolę w sektorach takich jak blockchain, IoT czy smart city, budując trwałą obecność w regionie.

Transport

Rozległość krajów latynoamerykańskich wymaga intensywnych inwestycji w transport pasażerski i towarowy. Choć autobusy dalekobieżne dominują jako główny środek komunikacji, wiele państw planuje rozbudowę pasażerskich sieci kolejowych. Przykładem jest ambitny projekt połączenia Ica w Peru z São Paulo w Brazylii.

Transport miejski w metropoliach, takich jak São Paulo czy Rio de Janeiro, także wymaga modernizacji. Polskie firmy odnotowały już sukcesy w tym obszarze, dostarczając urządzenia sterujące dla metra oraz tokarki podkołowe do infrastruktury kolejowej.

W sektorze towarowym, szczególnie związanym z górnictwem, polskie lokomotywy i sprzęt kolejowy mogą znaleźć zastosowanie w krajach bogatych w surowce, takich jak Chile czy Peru.

Region realizuje także takie projekty jak budowa szpitali modułowych w Ekwadorze czy kompleksów hotelowo-rezydencjalnych w Brazylii. W Chile funkcjonuje obserwatorium astronomiczne obsługiwane przez Polską Agencję Kosmiczną. Wiele państw wprowadza przejrzyste przepisy inwestycyjne, ułatwiające dostęp do lokalnych rynków, a takie kraje jak Chile, Meksyk czy Urugwaj regularnie zajmują czołowe miejsca w rankingach najbardziej perspektywicznych kierunków inwestycyjnych na świecie.

Dlaczego warto?

Ameryka Łacińska to region z ogromnym potencjałem gospodarczym i dynamicznym wzrostem w wielu sektorach. Oto najważniejsze powody, dla których warto tam inwestować:

• Rynki z potencjałem rozwoju: Kraje takie jak Gujana czy Surinam, dzięki nowo odkrytym złożom ropy, notują rekordowe tempo wzrostu gospodarczego. Przykładowo, PKB na mieszkańca Gujany już teraz jest porównywalne z polskim, a w ciągu czterech lat może osiągnąć poziom Niemiec.
• Umowy o wolnym handlu: Współpraca gospodarcza między Unią Europejską a państwami Ameryki Łacińskiej opiera się na szeregu umów o wolnym handlu, które ułatwiają eksport i inwestycje.
• Dynamiczne sektory gospodarki: W regionie rozwijają się takie branże jak elektromobilność, technologie kosmiczne, IT, zielone technologie czy sektor fintech.
• Infrastruktura i prywatyzacje: Wiele krajów ogłasza wielkie projekty infrastrukturalne i prowadzi procesy prywatyzacyjne, co otwiera drzwi dla zagranicznych inwestorów.

Wyzwania i wsparcie dla przedsiębiorców

Pomimo wielu perspektyw współpraca z Ameryką Łacińską nie jest pozbawiona trudności. Niezmiernie ważna jest umiejętność dostosowania się do różnic kulturowych i specyfiki poszczególnych krajów. Warto też zwrócić uwagę na wymogi prawne i podatkowe, które różnią się w zależności od państwa.

Polskie firmy mogą liczyć na wsparcie instytucjonalne ze strony Ministerstwa Rozwoju i Technologii, Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu (PAIH), Krajowej Izby Gospodarczej (KIG) oraz innych organizacji. Aby ułatwić przedsiębiorcom nawiązanie kontaktów biznesowych, instytucje organizują misje gospodarcze, webinaria oraz stoiska na targach branżowych są organizowane regularnie.

UE również oferuje narzędzia wsparcia, takie jak program Global Gateway czy projekty wspierające transformację cyfrową.

Plany na przyszłość

W 2025 roku Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz instytucje partnerskie będą kontynuować działania wspierające rozwój współpracy gospodarczej Polski z państwami Ameryki Łacińskiej i Karaibów. W ramach planów uwzględniono organizację misji gospodarczych, seminariów, webinariów oraz polskich stoisk na targach branżowych. Krajowa Izba Gospodarcza (KIG) zamierza zorganizować misję handlową do Panamy i Salwadoru, połączoną z uczestnictwem w międzynarodowych targach Expocomer w Panamie, a Polska Agencja Inwestycji i Handlu (PAIH) planuje misje do Meksyku i Kostaryki.

Działania promocyjne będą również realizowane przez polskie placówki dyplomatyczne, które organizują seminaria, przygotowują polskie stoiska na targach oraz publikują artykuły promujące polski eksport w lokalnych mediach. Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) również zamierzają kontynuować swoje działania w regionie, wspierając eksport w sektorach rolniczym, spożywczym i technologicznym.

W planach na 2025 rok uwzględniono także rozwój współpracy regionalnej, m.in. poprzez dalsze projekty między regionami Polski i Brazylii, a także eksplorowanie nowych partnerstw z regionami Argentyny. Instytucje otoczenia biznesu są zachęcane do organizacji wydarzeń poświęconych rynkom Ameryki Łacińskiej, takich jak targi czy misje gospodarcze, z możliwością uzyskania wsparcia merytorycznego lub patronatu honorowego Ministerstwa Rozwoju i Technologii.

Źródło i konsultacja: Dariusz Latoszek, Departament Handlu i Współpracy Międzynarodowej, MRiT