Hongkong – brama do rynku południowochińskiego

Hongkong to jedno z globalnych centrów handlu, finansów, biznesu i komunikacji. Dzięki swojemu położeniu stanowi bramę do Chin kontynentalnych i jest idealnym połączeniem między Europą a Azją Południowo-Wschodnią.

Hongkong – ogólna charakterystyka

Hongkong, a w zasadzie Specjalny Region Administracyjny Hongkong Chińskiej Republiki Ludowej (HKSAR), to obszar w południowo-wschodniej części Chin, położony nad Morzem Południowochińskim, u ujścia Rzeki Perłowej. Jego całkowita powierzchnia wynosi 1110,18 km², zamieszkuje go ponad 7,39 mln ludzi. W latach 1842 – 1997 Hongkong był kolonią brytyjską, co wciąż widocznie wpływa na zwyczaje, edukację, język, a także zachowania konsumentów i nawiązywanie kontaktów z biznesem zachodnim. 1 lipca 1997 r. obszar został przekazany Chińskiej Republice Ludowej w wyniku przyjęcia „Wspólnej chińsko-brytyjskiej deklaracji” z 1984 r. HKSAR posiada własną „Ustawę zasadniczą” (Basic Law of the Hong Kong Special Administrative Region of the People’s Republic of China), flagę i charakteryzuje się szerokim zakresem autonomii: odrębnym systemem politycznym, gospodarczym, walutowym, edukacyjnym i sądowniczym, z wyjątkiem – polityki  zagranicznej i obrony, za które odpowiada rząd centralny.

Oficjalnymi językami Hongkongu są chiński i angielski. Angielski jest powszechnie używany w administracji rządowej oraz w sektorach: prawniczym, biznesowym, a także wśród specjalistów. Kantoński dialekt języka chińskiego jest powszechnie używany w życiu codziennym.

Źródło: Informator Ekonomiczny MSZ

Hongkong to obecnie szósta największa gospodarka handlowa i szósty największy eksporter w handlu towarami, w dużej mierze dzięki roli, jaką odgrywa jako reeksporter. Ponad 90% żywności importowanej do HK przeznaczone jest do ponownego eksportu. Jest to ogromny regionalny ośrodek handlowy oraz regionalne centrum dystrybucji i zarządzania łańcuchem dostaw. Dzięki specjalnej umowie handlowej Mainland-Hong Kong Closer Economic Partnership Arrangement (CEPA), Hongkong eksportuje towary do Chin kontynentalnych na preferencyjnych warunkach. Współpracując z firmami hongkońskimi, zagraniczne przedsiębiorstwa mogą skorzystać z tych przywilejów.

W 2021 r. PKB Hongkongu wyniosło 369,18 mld USD, a PKB per capita 49,8 USD. W 2020 r. wartość eksportu z Polski do Hongkongu wyniosła 1 846,4 mln PLN, natomiast wartość importu – 477,0 mln PLN. Najczęściej eksportowanymi produktami były:

1. zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego,
2. maszyny i urządzenia mechaniczne, elektryczne oraz ich części,
3. pojazdy, samoloty, statki i inne środki transportu.

Najpopularniejszymi importowanymi towarami były:

1. maszyny i urządzenia mechaniczne, elektryczne oraz ich części,
2. pojazdy, samoloty, statki i inne środki transportu,
3. materiały i artykuły włókiennicze.

Źródło: KUKE

Dla polskich przedsiębiorców Hongkong może stanowić początek ekspansji na cały rynek chiński. Produkty i marki hongkońskie są pozytywnie postrzegane przez klasę średnią w Chinach. Firma, która zaistnieje na rynku hongkońskim, ma znacznie większe szanse na odniesienie sukcesu w Chinach kontynentalnych, jak i w innych krajach azjatyckich.

Greater Bay Area

Honkong jest częścią większego obszaru, zwanego Greater Bay Area. Obejmuje on teren o powierzchni 56,000 km², a w jego skład wchodzą dwa Specjalne Regiony Administracyjne Hongkong i Makau oraz dziewięć miast w prowincji Guangdong: Guangzhou, Shenzhen, Zhuhai, Foshan, Huizhou, Dongguan, Zhongshan, Jiangmen, Zhaoqing. PKB regionu wynosi 1,958.1 bln USD, natomiast PKB per capita – 22,585 USD.

Otwartość konsumentów na zakupy produktów zachodnich jest duża. Chińczycy z Chin Południowych mają zaufanie do towarów zagranicznych, bardzo często sami podróżują do Hongkongu w celu zakupu importowanych produktów. Przed pandemią w każdym tygodniu Hongkong odwiedzało ponad 650 tys. turystów z Chin kontynentalnych, z czego 30% stanowili mieszkańcy Shenzhen. Na Chińczyków z kontynentu przypadała wówczas 1/3 sprzedaży detalicznej Hongkongu.

Średnie wydatki osoby podróżującej z obszaru Greater Bay Area do HKSAR szacuje się na 36 400 RMB (ok. 5000 EUR) na podróżnego. Wydatki na towary luksusowe wynoszą ok. 17 000 RMB (2500 EUR) na osobę (dane na marzec 2023 r.).

Czemu mieszkańcy GBA wybierają HKSAR na zakupy? No najważniejszych powodów należą:

• Dostęp do najnowszych trendów (61%)
• Większe bezpieczeństwo produktów (60%)
• Produkty wyższej jakości (59%)

Rynek hongkoński

Jedną z rzeczy charakterystycznych dla rynku hongkońskiego jest odmienność kulturowa. Etykieta biznesowa w Hongkongu jest nie tylko inna od polskiej, lecz także różni się ona od tej, która panuje w Chinach kontynentalnych.. Oprócz tego, pomiędzy mieszkańcami Hongkongu a Chin kontynentalnych istnieją również liczne różnice konsumenckie, a oczekiwania wobec produktów importowanych są inne.

Konsument z Hongkongu kupuje przede wszystkim blisko domu, w sklepach osiedlowych. Zależy mu na świeżych produktach, raczej nie dokonuje zakupów przez Internet, używa go przeważnie do znalezienia informacji o danym produkcie. Towarów luksusowych poszukuje głównie w firmowych domach handlowych.

Konsument z Chin kontynentalnych, podczas poszukiwania produktów importowanych, takich, które nie są jeszcze dostępne na kontynencie, będzie zainteresowany towarami luksusowymi, i w odróżnieniu od mieszkańca HKSAR, zrobi zakupy przede wszystkim przez Internet.

Innym aspektem charakterystycznym dla rynku hongkońskiego jest powszechne użycie angielskiego, który jest jednym z języków urzędowych Hongkongu. Należy przy tym pamiętać, że w życiu codziennym większość mieszkańców miasta posługuje się dialektem kantońskim języka chińskiego.

Sieci sklepów w HK

Do największych sieci sklepów w Hongkongu należą:

• AS Watson Group (ASW) – oddział detaliczny Hutchison Whampoa Limited (HWL), obsługuje swoje flagowe sieci detaliczne w Hongkongu i Azji, jak:
  • Supermarket ParknShop
  • Galeria żywności TASTE
  • Butikowa hala gastronomiczna GOURMET
  • GREAT Food Hall FUSION
• Wellcome – supermarkety należące do brytyjskiego konglomeratu Jardine Matheson Holdings, za pośrednictwem swojej spółki zależnej DFI Retail Group
  • Wellcome Superstore
  • Wellcome Fresh
  • Market Place (produkty z całego świata)
• Convenience stores – małe sklepy czynne 24h, 7 dni w tygodniu
  • 7Eleven
  • CircleK
• Najpopularniejsze sklepy online
  • HK TV Mall – zakupy wszelkiego rodzaju, od jedzenia po elektronikę
  • FoodPanda – wyłącznie jedzenie oraz potrawy z restauracji

Jak przygotować się do ekspansji na rynek HK?

Przygotowując się do rozpoczęcia biznesu w Hongkongu, należy zwrócić uwagę na to, że w regionie obowiązują dwa języki urzędowe: chiński i angielski. W związku z tym, informacje o przedsiębiorstwie powinny zostać przygotowane w tych dwóch językach. W przypadku języka chińskiego należy zastosować tradycyjną formę pisowni znaków. Wizytówki także powinny zostać przygotowane w formie dwujęzycznej. Jedna strona karty powinna zostać zapisana po chińsku (znaki tradycyjne), a druga – po angielsku.

W Hongkongu niezwykle istotna jest obecność w mediach społecznościowych. Instagram i Whatsapp to dwa najpopularniejsze kanały do utrzymywania kontaktów biznesowych i promocji produktów w tym regionie.

Warto pamiętać, że posiadanie odpowiedniej technologii cyfrowej w celach promocji odgrywa w Hongkongu dużą rolę (wskaźnik penetracji abonentów telefonii komórkowej w HKSAR wynosi ponad 281,2%; liczba abonentów telefonii komórkowej przekracza 22 mln).

Do narzędzi w wirtualnym świecie marketingu, które są istotne dla Hongkończyków, należą systemy punktów lojalnościowych, współpraca z Key Opinion Leaders (influencerzy), promocja towarów poprzez streaming oraz tworzenie dedykowanych aplikacji. 

Podczas prowadzenia biznesu w Hongkongu, niezwykle istotne jest budowanie osobistej sieci relacji, tzw. guanxi.  Zaproszenie kontrahenta do Polski, pokazanie mu swojej fabryki, zjedzenie wspólnego posiłku itd. są kluczowe w tworzeniu i podtrzymywaniu dobrych kontaktów.

Do innych ważnych aspektów kultury chińskiej należą: istota hierarchii o strukturze pionowej oraz koncept „twarzy”, o której zachowanie dba się po to, aby chronić indywidualną reputację, wpływy i godność.

Więcej o kulturze biznesu w Chinach przeczytasz tutaj

Więcej o Chinach przeczytasz w dziale Kierunki eksportu

Źródło: Webinarium PAIH „Hongkong – brama do rynku południowochińskiego”, Informator Ekonomiczny MSZ, materiały KUKE.