Rynek irlandzki

Irlandia to kraj względnie mały, zamieszkany przez 5 mln mieszkańców, ale o wysokim PKB per capita. Rosnące wskaźniki gospodarcze, niska inflacja i wysoki zakres dochodu rozporządzanego na osobę sprawiają, że Irlandia jest ciekawym miejsce do potencjalnej ekspansji dla polskich eksporterów.

Ogólna charakterystyka

Irlandia położona jest na Oceanie Atlantyckim, na północny zachód od kontynentu europejskiego. Od Wielkiej Brytanii oddziela ją Morze Irlandzkie.

Kraj składa się z 26 hrabstw. Irlandia jest republiką parlamentarną. Szef rządu – premier – jest mianowany przez prezydenta po nominacji przez niższą izbę parlamentu (Dáil Éireann). Sprawuje on władzę wykonawczą. Prezydent, który jest głową państwa, posiada głównie uprawnienia reprezentacyjne. Parlament ma dwie izby (wyższą i niższą).

Irlandia charakteryzowana jest w ostatnim czasie jako jedna z najbardziej dynamicznych, innowacyjnych i zglobalizowanych gospodarek świata, która posiada dużą liczbę zewnętrznych powiązań inwestycyjnych i handlowych.

W latach 1995-2007 w Irlandii miał miejsce okres dynamicznego rozwoju ekonomicznego. W tym czasie kraj miał jedną z najbardziej innowacyjnych i nowoczesnych gospodarek świata. Wtedy średni wzrost PKB w Irlandii wyniósł około 6%, dzięki czemu uzyskała ona przydomek „Celtycki Tygrys”.

Irlandia obecnie jest nazywana przez wielu ekspertów „celtyckim feniksem”, który odrodził się z popiołów po kryzysie z 2008 roku. Kryzys ten bardzo mocno dotknął kraj ze względu na zaangażowanie irlandzkiego sektora bankowego w rynek nieruchomości. Nastąpiło załamanie gospodarcze, upadek sektora bankowego, kryzys mieszkaniowy. Zostały wprowadzone różne nowe podatki, bądź przywrócone stare, nastąpiło cięcie wydatków publicznych i inne działania, które miały na celu ograniczenie skutków kryzysu i pobudzenie gospodarki. Po 2014 r.,  w czasie post-kryzysowym, Irlandia bardzo mocno zwróciła się w kierunku inwestycji zagranicznych. W związku z tym profil PKB irlandzkiego uległ zmianie. Wcześniej był tworzony głównie przez usługi finansowe, bankowe. Po 2014 r. dochód ten jest kreowany bardziej przez usługi rynku IT i produkcję.

Najważniejsze sektory i ich udział w PKB

Największy procentowo udział w PKB Irlandii ma sektor przemysłu. Zawiera się w tym także produkcja leków, co jest bardzo istotnym elementem rynku irlandzkiego. Na drugim miejscu znajduje się rynek IT. Podium zamykają usługi profesjonalne, takie jak np. zarządzanie czy administracja. Kolejne miejsca to inne usługi m.in. dystrybucja transport, sektor turystyki czy nieruchomości. Na samym końcu znajduje się budownictwo, czyli sektor, który najbardziej ucierpiał po 2007 r. i cały czas podnosi się z kryzysu. Do tej pory Irlandia zmaga się z niedoborem mieszkań, bardzo wysokimi cenami nieruchomości oraz niską dostępnością kredytów.

Handel zagraniczny Irlandii

W 2021 r. eksport z Irlandii osiągnął wartość ponad 165 mld EUR, w tym samym czasie wartość importu wyniosła prawie 104 mld EUR. Najważniejszymi partnerami handlowymi Irlandii w eksporcie są USA, UK, Niemcy, Belgia, Chiny, gdzie trafia 69% (ponad 113 mld EUR) całkowitego eksportu. Jeśli chodzi o rozłożenie importu, to najwięcej towarów Irlandia sprowadza z Wielkiej Brytanii, ponad 19,5 mld EUR, Stanów Zjednoczonych, ponad 18 mld EUR, oraz Francji, 10,3 mld EUR.

W przypadku obrotów handlowych pomiędzy Irlandią a Polską, eksport z naszego kraju do Irlandii wyniósł w 2021 r. 1 437 mln EUR, natomiast import 1 509 mln EUR, co daje ujemny bilans handlowy.

Do sekcji towarowych, które najczęściej eksportujemy do tego kraju należą:

• Maszyny i urządzenia elektryczne, mechaniczne oraz ich części
• Artykuły spożywcze, napoje alkoholowe i bezalkoholowe, tytoń
• Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego
• Pojazdy, samoloty, statki i inne środki transportu

Brexit

Sytuacja przed Brexitem:

• Bardzo silne historyczne i geograficzne powiązania handlowe pomiędzy Irlandią a Wlk. Brytanią. Ze względu na wielkość rynku dostawy realizowane były często z magazynów w Wlk. Brytanii
• Swobodny przepływ ludzi i towarów

Sytuacja po Brexicie (efektywnie od 1 stycznia 2021):

• Załamanie wymiany handlowej z Wlk. Brytanią, wzrost z Irlandią Północną oraz z UE i resztą świata (rządowa strategia dywersyfikacji dostaw, nastawienie na Azję).
• Wzrost wymiany handlowej z Irlandią Północną, prawdopodobnie z powodu Protokołu Irlandzkiego; specjalny status Irlandii Północnej; brak „fizycznej” granicy oraz swoboda przepływu towarów pomiędzy Irlandią a Irlandią Północną; brak granicy oraz swoboda przepływu towarów pomiędzy Irlandią Północną a Wlk. Brytanią, pod warunkiem, że nie ma ryzyka, że towary z Wlk. Brytanii trafią na rynek UE.

Zachęty dotyczące wejścia na rynek irlandzki

Atrakcyjne podatki związane z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej –> Irlandia ma niski podatek dochodowy CIT w wysokości 12,5%. Stanowi on zachętę dla wielu firm z zagranicy, w których podatek związany z prowadzeniem działalności gospodarczej jest znacznie wyższy. Irlandzki rząd ma elastyczne podejście do kwestii rezydencji podatkowej, co bez wątpienia jest zaletą dla międzynarodowych koncernów. Podatek VAT w Irlandii wynosi tyle samo co w Polsce, czyli 23%.

Pomoc zewnętrzna –> Irlandia traktuje zagraniczne firmy na równi z lokalnymi i oferuje liczne ułatwienia. Polskie podmioty jako zagraniczni przedsiębiorcy mogą uzyskać pomoc w instytucji pomocy publicznej. Dzięki współpracy z takimi ośrodkami przedstawiciele spółek poszerzają bazę swoich kontaktów biznesowych. Dodatkowo instytucje dobrze znają regulacje prawne Irlandii i rynek konkurencji, dlatego taka wiedza może być bardzo przydatna podczas ekspansji. Polskie firmy mogą także liczyć na dofinansowania zewnętrzne od instytucji wspierających inwestycje w Irlandii

Zwiększające się zarobki i liczba pracujących –> Wraz ze zmniejszającą się liczbą bezrobotnych, zwiększają się wydatki i co za tym idzie konsumpcja. Rosną także zarobki i produkt krajowy brutto (PKB), które są bezpośrednio związane z tym, że zarówno państwo jak i konsumenci będą mogli wydawać więcej. W latach dziewięćdziesiątych Irlandia zyskała przydomek „Celtycki Tygrys” przez to jak szybko wzrastało PKB i jak prężnie rozwijała się gospodarka. Perspektywy na następne lata są bardzo optymistyczne, co może być okazją dla polskich firm.

Rozpoznawalność i popyt na polskie produkty –> Polskie produkty (zaopatrzeniowe, konsumpcyjne i inwestycyjne) mają na irlandzkim rynku stabilną pozycję i cieszą się popularnością. Jednymi z powodów jest wysoka jakość w stosunku do ceny i punktualność dostaw. Ponadto obecnie w Irlandii mieszka 150 tys. Polaków, którzy kreują dodatkowe zapotrzebowanie na polskie produkty.

Lokalizacja i przynależność do Unii Europejskiej –> Irlandia położona jest w Europie, co łączy się z szybszymi dostawami produktów. Dodatkowo w większych skupiskach typu Dublin czy Cork są lotniska i rozwinięta infrastruktura sprzyjająca handlowi i prowadzeniu firmy. Ponadto Irlandia, tak jak Polska, jest członkiem Unii Europejskiej, co niesie ze sobą pewne korzyści takie jak możliwość legalnego prowadzenia biznesu w tym kraju i brak potrzeby posiadania wizy.

Wzrost populacji i długości życia –> Wielu ludzi decyduje się na emigrację do Irlandii, co dodatkowo napędza wzrost populacji. Skutkiem tego jest rozrastanie się miast i popyt na nowe budownictwo mieszkalne, które będzie napędzać sektor budowlany. Co więcej nieirlandzkie społeczeństwo należy do tych starzejących się z przewidywanym średnim wiekem mężczyzn około 85 lat i kobiet około 90 lat do 2046 roku. Oznacza to wzrost popytu na produkty oraz usługi medyczne i farmaceutyczne.

Zasoby wykwalifikowanych specjalistów –> Sektory ICT i IT bardzo szybko rozwijają się w Irlandii i stanowią atrakcyjny obszar do inwestycji dla zagranicznych przedsiębiorców.

Kultura biznesu

• Mieszkańcy Irlandii cenią sobie szybkie odpowiadanie na zapytania ofertowe oraz terminowość dostaw.
• Ponadto kontakty biznesowe są zdecydowanie mniej formalne niż w kontynentalnej części Europy. Już na początku współpracy można zwracać się do siebie po imieniu, a Irlandczycy przykładają dużą wagę do wzajemnego zaufania i przyjaźni.
• Przy pierwszym spotkaniu lub w rozmowie telefonicznej Irlandczycy lubią tzw. small talk, czyli krótką pogawędkę głównie o pogodzie, ale także o sporcie czy lokalnych wydarzeniach. Przedsiębiorcy preferują kontakt w języku angielskim i zakładają, że partner potrafi się nim posługiwać.
• Niezwykle ważne są kontakty osobiste i rekomendacje udzielane przez znane partnerowi osoby bądź firmy. Ze względu na to, że kontakty z irlandzkimi przedsiębiorcami są mniej formalne niż w pozostałej części Europy, zdarza się,dostawy odbywają się bez żadnego pisemnego potwierdzenia typu kontrakt czy umowa. Jednak zwłaszcza w początkowej fazie współpracy nie zaleca się stosować takiej formy współpracy.
• Negocjowanie w Irlandii jest zazwyczaj postrzegane jako wspólne rozwiązywanie problemu. Wierzą w koncepcję win-win (osiągnąć sukces przy jednoczesnym wspólnym ustalaniu celów i rozwiązań), która wymaga od partnera szacunku i zaufania. Należy jednak pamiętać, że mimo otwartości partnera z Irlandii powinno się chronić wartość intelektualną swojej firmy Tydzień pracy w Irlandii zaczyna się w poniedziałek i kończy w piątek, a godziny pracy biura to zazwyczaj od 9 do 17:30, z godzinną przerwą na lunch.
• Irlandczycy preferują systematyczne procedury i luźne poczucie czasu, co oznacza, że podejmowanie decyzji może być powolnym procesem. Jednakże przywiązują dużą wagę do punktualności. Nie przepadają z kolei za biurokracją i długoterminowymi planami, wolą raczej improwizować.

Więcej o Irlandii przeczytasz w dziale Kierunki eksportu

Źródło: Webinarium PAIH „Jak robić biznes w Irlandii?”, Raport PAIH „Irlandia – przewodnik po rynku”.; Central Statistical Office