Raport „Odpowiedzialny e-commerce 2024”

Odpowiedzialny rozwój w handlu elektronicznym to już nie tylko trend, ale konieczność. Raport „Odpowiedzialny e-commerce 2024” Izby Gospodarki Elektronicznej pokazuje, że polscy konsumenci coraz bardziej doceniają działania proekologiczne firm i aktywnie wybierają sklepy zaangażowane w zrównoważony rozwój.

Mimo wzrostu znaczenia odpowiedzialności społecznej, zarówno wśród konsumentów, jak i firm, raport „Odpowiedzialny e-commerce 2024” wskazuje na istotne wyzwania, jakie stoją przed branżą e-commerce. Zaufanie, cyberbezpieczeństwo i gotowość do inwestycji w ekologiczną przyszłość są kluczowymi aspektami wpływającymi na dalszy rozwój rynku.

Spadek świadomości, ale wzrost edukacji przez platformy rozrywkowe

W porównaniu z 2023 r. znajomość podstawowych pojęć związanych ze zrównoważonym rozwojem wśród polskich konsumentów zmalała. Obecnie tylko 16 proc. badanych zna definicję „zrównoważonego rozwoju”, co stanowi spadek o 5 punktów procentowych w stosunku do zeszłego roku. Z drugiej strony, zaobserwowano aż trzykrotny wzrost popularności platform rozrywkowych, takich jak Netflix czy Spotify, jako źródeł wiedzy o odpowiedzialnym rozwoju (18 proc.). Mimo że świadomość konsumentów w tym zakresie pozostaje stosunkowo niska, pojawiają się nowe ścieżki edukacji, które mogą zmieniać sposób postrzegania ekologicznych praktyk w przyszłości​.

Ekologiczne wartości stają się kluczowym kryterium wyboru

Jednym z najważniejszych trendów w raporcie jest wzrost znaczenia wartości ekologicznych w procesie wyboru e-sklepu. Coraz więcej konsumentów, bo aż 26 proc., zwraca uwagę na idee i wartości stojące za marką, co oznacza wzrost o 11 p.p. w stosunku do ubiegłego roku. Klienci doceniają marki, które stawiają na certyfikaty i uczciwe praktyki – tak uważa już 25 proc. kupujących (wzrost o 6 p.p.). Warto też zauważyć, że aż 63 proc. internautów deklaruje chęć wyboru ekologicznie zapakowanych produktów, co pokazuje ich rosnącą gotowość do wspierania proekologicznych działań firm​.

Ocena polskiego rynku e-commerce

Polski rynek e-commerce wyróżnia się na tle innych europejskich i światowych rynków pod względem społecznej odpowiedzialności. Otrzymał ocenę 4,06, co mimo lekkiego spadku z zeszłorocznych 4,19, nadal plasuje go wyżej niż rynki zagraniczne. Polscy konsumenci chętniej wybierają rodzime e-sklepy, nie tylko ze względu na patriotyzm gospodarczy, ale przede wszystkim z powodu wyższego poziomu transparentności i autentyczności działań, jakie oferują polskie marki. Mimo to zaufanie do e-sklepów nadal pozostaje wyzwaniem – jedynie 18 proc. internautów jest skłonnych zgłaszać naruszenia bezpośrednio do sklepów, a 62 proc. uważa, że ich uwagi pozostaną bez odpowiedzi​.

Rosnące znaczenie cyberbezpieczeństwa

Coraz więcej konsumentów oczekuje od sklepów edukacji na temat bezpieczeństwa online. Aż 38 proc. badanych chciałoby, aby e-sklepy aktywnie informowały o zagrożeniach w sieci – to wzrost o 14 p.p. w stosunku do poprzedniego roku. Problem cyberbezpieczeństwa staje się realnym zagrożeniem, ponieważ aż 17 proc. użytkowników doświadczyło prób oszustwa podczas zakupów online. Najczęstsze formy oszustw to phishingowe e-maile (55 proc.) i SMS-y (32 proc.). Ta sytuacja podkreśla potrzebę dalszych inwestycji w bezpieczeństwo oraz edukację klientów, by zapewnić im pełne zaufanie do cyfrowych zakupów​.

Korzyści z odpowiedzialności i zmiany w strategii firm

Firmy coraz częściej dostrzegają, że działania proekologiczne i społecznie odpowiedzialne przynoszą realne korzyści – 79 proc. badanych firm widzi korzyści z prowadzenia działalności w sposób odpowiedzialny. Niemniej jednak liczba firm deklarujących te działania jako strategiczne zmniejszyła się w porównaniu do roku ubiegłego. Największe e-firmy widzą wyraźne korzyści w aspekcie wizerunkowym, a mniejsze podmioty zaczynają doceniać pozytywne efekty działań proekologicznych i prospołecznych​.

Ekologiczne dostawy jako nowy standard

Raport wskazuje, że aż 56 proc. konsumentów jest gotowych na dłuższy czas oczekiwania, jeśli oznacza to dostawę ekologiczną, co stanowi spadek o 4 p.p. w porównaniu do zeszłego roku. Preferencje te pokazują, że ekologiczna dostawa staje się powoli nowym standardem. Konsumenci zaczynają rozumieć, że ekologia wiąże się z pewnymi kompromisami i są gotowi zrezygnować z natychmiastowej dostawy na rzecz długoterminowych korzyści dla środowiska. Pomimo spadku wskazań, liczba klientów gotowych zapłacić więcej za ekologiczne opakowania wzrosła – 40 proc. badanych wyraziło chęć dopłaty za tę opcję​.

Przyszłość zrównoważonego e-commerce

Raport „Odpowiedzialny e-commerce 2024” jednoznacznie pokazuje, że odpowiedzialność ekologiczna staje się fundamentem nowoczesnego e-commerce. Wzrost znaczenia proekologicznych wyborów wśród konsumentów oraz coraz większe oczekiwania w zakresie transparentności i cyberbezpieczeństwa zmuszają firmy do wdrażania konkretnych działań. Polscy konsumenci są coraz bardziej świadomi, ale wyzwania, takie jak niska znajomość podstawowych pojęć związanych z odpowiedzialnym rozwojem, wciąż wymagają inwestycji w edukację.

Działania w zakresie ESG przynoszą e-firmom wymierne korzyści, ale autentyczność i przejrzystość komunikacji pozostają kluczowe dla budowania długotrwałych relacji z klientami. Polski rynek e-commerce, choć wyżej oceniany niż inne rynki, nadal musi konkurować na polu odpowiedzialności i zaufania.

Źródło: Izba Gospodarki Elektronicznej, raport „Odpowiedzialny e-commerce 2024”