Rynek stolarki okiennej we Francji

Stolarka budowlana to polska specjalność eksportowa, a rodzimi producenci okien należą do ścisłej czołówki europejskiej. Francuski rynek stolarki okiennej jest bardzo perspektywiczny dla polskich przedsiębiorców. W 2021 r. Francja była drugim największym odbiorcą eksportu drzwi i okien z Polski. Jego wartość wyniosła wówczas 307 mln EUR, co stanowiło wzrost o ponad 23 proc. w porównaniu z rokiem 2020.

Charakterystyka rynku francuskiego – sektor mieszkaniowy i budynków użyteczności publicznej

Istnieje kilka podstawowych determinantów, które mają wpływ na sektor budowlany we Francji. Pierwszym jest sprzedaż nowych mieszkań. Wyniki w tym segmencie były bardzo dobre w 2021 r., natomiast już rok później odnotowano spadek o 5,9 proc. Przewiduje się, że zarówno w tym, jak i przyszłym roku tendencja spadkowa będzie się utrzymywać. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest wieloelementowy kryzys, jaki obecnie przeżywa sektor budowlany we Francji. Jest on związany ze wzrostem cen materiałów budowlanych, ale także z mniejszą dostępnością kredytów mieszkaniowych i strukturalnym brakiem siły roboczej. Wzrost jest natomiast odnotowywany na rynku związanym z renowacją, czyli izolacją, wymianą okien i drzwi. W zeszłym roku wyniósł 9 proc. 

Kolejnym determinantem jest działalność konstrukcyjna i renowacyjna spółdzielni mieszkaniowych. Widać tu dużą tendencję zwyżkową, która prawdopodobnie będzie kontynuowana w następnych latach. Jest to związane z olbrzymim planem odbudowy gospodarki po kryzysie sanitarnym „France Relance”, na który przeznaczono 100 mld EUR. Sytuacja podobnie wygląda w przypadku inwestycji przedsiębiorstw i władz lokalnych, które także korzystają ze środków z planu odbudowy.

Innym czynnikiem jest skuteczność pomocy państwa w tzw. remontach energetycznych. Są to narzędzia, z których mogą korzystać Francuzi w celu polepszenia warunków energetycznych mieszkań – np. pojedyncze czeki dla poszczególnych osób czy duże inwestycje na poziomie państwa. Te działania wciąż trwają i na razie nie ma planów ich zakończenia.

Ostatnim elementem wpływającym na sektor budowlany we Francji jest ewolucja cen materiałów budowlanych i wyposażenia. Trzeba podkreślić, że w ostatnich latach zauważalny jest ciągły wzrost cen materiałów budowlanych.

W 2022 r. wartość rynku budowlano-remontowego wzrosła o 9 proc. Badania pokazują, że Francuzi w 65 proc. finansują zakup nowych mieszkań z kredytów. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku finansowania prac renowacyjnych, gdzie 59 proc. to środki własne. Oznacza to, że pomimo obecnych trudności w nabywaniu kredytów, mieszkania nadal są odnawiane, a prace izolacyjne, wymiany okien i drzwi przeprowadzane są bez przeszkód. W samym 2022 r. wyremontowano ponad 700 tys. mieszkań.

Rynek stolarki okiennej

W 2021 r. sprzedano we Francji 11,24 mln okien, co stanowiło wzrost o 12,5 proc. w porównaniu z rokiem 2019. Wiodącym materiałem na rynku jest PVC (w tym materiały kompozytowe i PVC-aluminium). W 2021 r. sprzedano 6 668 000 okien z PVC, co stanowiło 59,3 proc. udziału w rynku.

Drugim najpopularniejszym materiałem produkcji ram okiennych jest aluminium, w tym materiały wielomateriałowe i z maskownicami, ale z wyłączeniem PVC-aluminium i drewnianych aluminiowych ram. W 2021 r. sprzedano ich 3 462 000, co stanowi 30,8 proc. udziału w rynku.

Kolejnym materiałem jest drewno – w 2021 r. sprzedano 929 000 okien z drewna, co stanowiło 8,3 proc. udziału w rynku.

Okna wyprodukowane z drewna-aluminium sprzedały się w 2021 r. w liczbie 167 000 sztuk, co stanowiło 1,5 proc. udziału w rynku.

Najmniej popularnym materiałem w produkcji okien we Francji jest stal. W 2021 r. sprzedano jedynie 17 500 okien stalowych, co stanowiło 0,2 proc. udziału w rynku. Okna stalowe są głównie stosowane przy renowacji budynków historycznych.

W latach 2017-2019 zauważalna była tendencja spadkowa udziału w rynku materiałów PVC, a wzrostowa dla aluminium. Było to związane z postrzeganiem aluminium jako materiału znacznie trwalszego i wytrzymalszego niż inne, a PVC, jako związanego z ropą, za mniej ekologiczny. Po pandemii tendencja ta się odwróciła. Przyczyną tego stanu rzeczy jest wzrost cen materiałów, przez co aluminium stało się mniej dostępne dla przeciętnego konsumenta.

Import okien

Import okien we Francji stanowi znaczącą część rynku, równą 11,4 proc. wolumenu sprzedaży wszystkich materiałów. W 2021 r. sprowadzono do Francji ok. 1,3 mln okien, wzrost wolumenu importu wyniósł 13,4 proc. w porównaniu do roku 2019. W tym samym roku polski eksport okien i drzwi do Francji osiągnął wartość 307 mln EUR, co stanowiło wzrost o ponad 23 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim.

Struktura importu

Główny importowany materiał stanowi PVC, które odpowiada za 87,5 proc. importu ram okiennych. W 2021 r. zakupiono 1,125 mln ram z PVC, co stanowiło wzrost o 13 proc. w porównaniu z rokiem 2019. Import innych materiałów, takich jak aluminium, drewno i drewno-aluminium nie wykazał znaczącego wzrostu. Aluminium odpowiadało za 7,8 proc. importowanych ram w 2019 r., drewno – 4 proc., a drewno-aluminium – 0,6 proc. 

Popularność importu ram PVC wynika z atrakcyjnej dla klienta francuskiego ceny materiału.

Czynniki wpływające na import

Istnieje kilka czynników, które mogą nadal hamować wzrost importu okien do Francji. Należą do nich:

• wyższa płaca minimalna,
• wzrost cen ropy naftowej (zwiększający strukturę kosztów),
• rewaluacja lokalnych walut,
• rosnąca świadomość Francuzów na temat śladu węglowego i podatek węglowy na granicy,
• wojna rosyjsko-ukraińska i mobilizacja ukraińskich pracowników.

Producenci stolarki okiennej we Francji

Pomimo wysokich obrotów na rynku liczba francuskich firm produkujących okna pozostaje w stagnacji. Sprawia to, że struktura sektora jest rozdrobiona.

Na dzień 04.07.2022 r. we Francji działało:

• 2642 producentów okien aluminiowych,
• 576 producentów okien PVC,
• 2869 producentów okien drewnianych,
• 301 producentów okien drewniano-aluminiowych,
• 1883 producentów okien stalowych.

Montaż stolarki okiennej we Francji

Liczba firm zajmujących się montażem okien wzrosła z 41 500 do 44 500 w okresie od 01.07.2020 do 04.07.2022. Wzrost liczby firm montażowych umożliwił absorpcję wzrostu wolumenu rynku o 12,5 proc. w tym samym okresie. Obecnie wskaźnik liczby zamontowanych okien na wyspecjalizowaną firmę wynosi prawie 220 sztuk rocznie.

Struktura form sprzedaży stolarki okiennej

Są trzy główne kategorie kanałów dystrybucji:

• sprzedaż B2B tylko w zakresie dostaw do monterów, stanowiąca 62,7 proc. sprzedanego wolumenu w 2021 r. (52,3 proc. w przypadku sprzedaży niezależnym montażystom lub członkom sieci),
• produkcja + montaż, która odpowiadała za 28,6 proc. sprzedaży w 2021 r.,
• dostawa bezpośrednio do klienta, obejmująca osoby prywatne oraz inwestorów publicznych i prywatnych, na poziomie 7,7 proc. Wynika to z tego, że we Francji zakup okna przed osobę prywatną jest obciążony VAT-em w podstawowej stawce, natomiast zakup okna z montażem jest objęty obniżoną stawką VAT.

Handel elektroniczny stanowił 1 proc. sprzedaży stolarki okiennej w 2021 r. Jest to bardzo niski poziom udziału w rynku. W kanale sprzedaży elektronicznej pozycjonuje się ok. 40 firm, głównie dystrybutorów.

W sprzedaży elektronicznej udział w sprzedaży PVC wynosił 1,4 proc., a aluminium – 0,6 proc. W przypadku drewna udział sprzedaży elektronicznej wynosił zaledwie 0,1 proc., co może wynikać z faktu, że klienci często uznają ten typ materiału za zbyt techniczny. W przypadku okien drewnianych klienci preferują żywy kontakt ze sprzedawcą.

Struktura tradycyjnych form sprzedaży okien

W przypadku aluminium podstawową formy sprzedaży były produkcja + montaż (37,5 proc. sprzedaży), a sprzedaż B2B odpowiada za 69,0 proc. wolumenów. W przypadku PVC przeważają dostawy B2B, stanowiące 69 proc. sprzedaży. Stal pozostaje rynkiem rzemieślniczym, gdzie aż 80,6 proc. sprzedaży jest obsługiwane przez producentów.

Renowacje i remonty

Rynek okien jest napędzany głównie przez renowacje i remonty. Remont nie jest postrzegany przez klientów francuskich jako luksus, lecz jako użyteczna, niezbędna usługa. W 2021 r., w porównaniu z okresem dwa lata wcześniej, ilość przeprowadzonych remontów domów wzrosła o 19,7 proc. Sprzedano wówczas ponad 7,2 mln okien, czyli średnio ok. 10 na projekt.

Popyt na prace remontowe w sektorze prywatnym

Pandemia Covid-19 i wojna rosyjsko-ukraińska zakłóciły popyt i podaż, prowadząc do wydłużonych terminów realizacji zamówień i inflacji. Terminy realizacji zamówień na okna dla klientów indywidualnych wynosiły przed pandemią ok. 2 miesięcy. Obecnie okres ten wydłużył się do 4-5 miesięcy.

 W ciągu ostatniego roku ceny materiałów budowlanych wzrosły we Francji o ponad 20 proc. Znacznie zdrożały także ceny surowców, w tym energii. Inflacja z jednej stron wpływa na proces zakupowy, zmuszając klientów do przyśpieszenia decyzji o kupnie w obawie przed dalszym wzrostem cen, ale w dłuższej perspektywie prowadzi do erozji siły nabywczej wśród osób fizycznych. Dodatkowo na rynek nieruchomości wpłynął także wzrost stóp procentowych.

Mimo zakłóceń popyt na prace remontowe nadal rośnie. W 2022 r. sektor odnotował wzrost o 1,9 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim.

Popyt na renowacje i remonty jest z jednej strony motywowany przez narodową strategię niskoemisyjną (MaPrimeRenov), natomiast istnieje również naturalny popyt na renowacje i remonty, związany z potrzebą odnowienia „historycznych” nieruchomości. We Francji mieszkaniom przyznawane są noty energetyczne od A do G, w zależności od konsumpcji energii na rok. Za niedługo mieszkania o notach F i G będą niemożliwe do wynajmu. Osoby, które kupują mieszkania na wynajem naturalnie dążą do polepszenia warunków energetycznych mieszkań, co napędza popyt na zakup okien.

Wszystko wskazuje na to, że popyt na prace remontowe utrzyma się na podobnym poziomie co w roku 2022. Prawdopodobnie na rynek okien duży wpływ będzie miała inflacja oraz audyt energetyczny mieszkań. Podsumowując, można powiedzieć, że rynek okien będzie stabilny, z możliwością lekkiego wzrostu.

Szanse i wyzwania rynku francuskiego

Okna z naszego kraju cieszą się dobrą opinią na rynku francuskim ze względu na ich wysoką izolacyjność, pozwalającą na oszczędność energii i zapewnienie komfortu cieplnego wewnątrz budynków. Polska jest postrzegana przez Francuzów jako kraj o chłodnym klimacie. Z tego powodu uważa się, że okna pochodzące z Polski posiadają wysokie standardy izolacji termicznej.

Polska jest członkiem UE, co przynosi korzyści w zakresie transportu towarów do Francji. Transport z Polski do Francji jest relatywnie tani i szybki, co ułatwia eksport polskiej stolarki okiennej na rynek francuski.

W ostatnich latach Polska odnotowała dynamiczny rozwój gospodarczy, a fabryki produkcyjne w kraju zostały wyposażone w nowoczesne maszyny i technologie. Dzięki temu polscy producenci stolarki okiennej są w stanie produkować wysokiej jakości produkty w efektywny i konkurencyjny sposób.

Polska jest także postrzegana przez Francję jako kraj innowacyjny. Tu warto zwrócić uwagę na rozwijające się potrzeby rynku w zakresie inteligentnych rozwiązań okienn. W tej dziedzinie istnieje bardzo duży potencjał dla polskich producentów.

Więcej o Francji przeczytasz w dziale Kierunki eksportu

Źródło: Webinarium PAIH „Rynek stolarki okiennej we Francji”