Sektor meblarski w Finlandii

Fińskie meble są znane na całym świecie ze swojej wysokiej jakości i oryginalnego designu. Pomimo tego, znacznie więcej tych produktów jest importowanych do kraju niż eksportowanych. Około jedna ósma mebli sprzedawanych do Finlandii pochodzi z Polski.

Historia branży

Fiński przemysł meblarski opiera się w przeważającej części na fińskim przemyśle stolarskim, który dzięki bogatym zasobom leśnym kraju i tradycji wykorzystywania drewna przekształcił się w przemysł o znaczeniu międzynarodowym. Przemysł meblarski jest ważną częścią historii sukcesu fińskiego przemysłu artystycznego i wzornictwa, który rozpoczął się w latach 60., po wzroście popularności szkła i ceramiki. Znane na całym świecie meble fińskie obejmują meble brzozowe zaprojektowane przez Alvara Aalto w latach 30. i sprzedawane przez Artek, a także futurystyczne meble ze wzmocnionego tworzywa sztucznego, zaprojektowane w latach 60. przez Eero Aarnio..

Pod koniec XIX wieku produkcja mebli w Finlandii przekształciła się z małych warsztatów stolarskich w większe i bardziej wydajne zakłady przemysłowe, z których największe to Asko i Isku w Lahti. Wciąż istnieje jednak wiele małych firm w tym sektorze, zwłaszcza w regionie Lahti i kilku gmin w południowej Ostrobotni. Jeszcze pod koniec XX wieku dziesiątki fabryk w Finlandii produkowały duże ilości mebli sosnowych, które eksportowano zwłaszcza do Szwecji, RFN i Związku Radzieckiego, a także poprzez Ikeę w Szwecji do reszty świata. Później, ze względu na wysokie koszty produkcyjne, przemysł meblarski w Finlandii zamiast na masowej produkcji skoncentrował się na wytwarzaniu produktów bardzo wysokiej jakości na wyższym poziomie cenowym, jak również na produkcji specjalnych mebli wykonywanych na zamówienie m.in. dla największych na świecie statków rejsowych budowanych w Finlandii. Do początku drugiego tysiąclecia wartość mebli eksportowanych z kraju była znacznie wyższa niż importowanych, ale w latach 2000. trend się odwrócił i w 2017 roku import mebli był około czterokrotnie wyższy niż ich eksport. Jedną z przyczyn wzrostu importu jest szwedzki gigant Ikea, który w 1996 roku rozszerzył działalność na Finlandię i w 2017 roku odpowiadał za jedną trzecią fińskiego handlu detalicznego meblami. Powodem spadku wartości eksportu były m.in. rozpad Związku Radzieckiego, który spowodował zakończenie handlu wschodniego oraz przeniesienie w latach 90. produkcji kontraktowej Ikei do krajów tańszych niż Finlandia, takich jak Polska i kraje bałtyckie.

Fiński sektor meblowy

Branża meblowa w szczytowym okresie pod koniec lat 80. zatrudniała prawie 14 tys. Finów. Na początku lat 90., podczas recesji w kraju, było to już zaledwie 5 tys. osób, a pod koniec 2010 roku liczba ta wzrosła do 8 tys. Aktualnie w branży działa ok. 840 firm, które zatrudniają 8 tys. pracowników. Łącznie w przemyśle drzewnym w Finlandii pracuje ok. 22 tys. osób.

Branża meblarska dzieli się na cztery główne podsektory, z których największym jest produkcja mebli biurowych, sklepowych i do wyposażenia przestrzeni publicznych. Jego obroty w 2019 roku wyniosły 366 mln EUR.

Podsektory:

• meble domowe,
• meble biurowe i użytku publicznego,
• meble kuchenne i inne pod zabudowę,
• meble specjalne, na zamówienie.

Największe sieci sklepów meblowych (mln euro; 2021):

1. Ikea Oy (380,6)
2. Indoor Group Oy (192,8)
3. Jysk Oy (181,9)
4. Maskun Kalustetalo Oy (113,7)
5. Vepsäläinen Oy Indoor Group Oy (62,8)
6. Isku Koti Oy (42,6)
7. Stemma-ketju (23,4)
8. Veken Kaluste Oy (23,4)

Największym sprzedawcą mebli w Finlandii jest szwedzka IKEA, a jej obroty to prawie 381 mln EUR rocznie. Drugim największym sprzedawcą jest fińska grupa Indoor, do której należą sieci sklepów Asko i Sotka, z łącznym obrotem w wysokości 193 mln EUR w roku 2021. Duńska sieć Jysk weszła na rynek fiński w 1995 r., posiada 79 sklepów z obrotami w wysokości 182 mln EUR rocznie. Vepsäläinen to sieć sklepów z drogimi, designerskimi meblami i elementami wystroju wnętrz. Oprócz fińskich produktów można w niej znaleźć także uznane światowe marki.

Dwie z największych fińskich firm meblowych, Isku i Martela są obecne także w Polsce. Martela otworzyła produkcję w naszym kraju w 2008 r., sześć lat później wycofała się ze sprzedaży na rynku polskim, ale nadal produkuje tu komponenty do swoich mebli. Isku wszedł na polski rynek niemal 10 lat temu i po małym przestoju wciąż się rozwija.

Import mebli

Wartość importu mebli do Finlandii w 2021 roku wyniosła 848,4 mln EUR, z czego z obszaru Unii Europejskiej było to 620 mln EUR. Eksport fińskich mebli był natomiast wart 229,6 mln EUR, z czego do UE wyeksportowano towary o łącznej wartości 124,5 mln EUR.

Znacznie więcej mebli jest importowanych do Finlandii niż eksportowanych – import jest prawie czterokrotnie wyższy niż eksport. Większość towarów jest sprowadzana do Finlandii z Estonii, Chin, Niemiec, Polski i Szwecji. Meble domowe są największą grupą mebli z importu.

Wyzwaniem dla eksportu mebli są krajowe certyfikaty. W UE istnieje wiele wymogów bezpieczeństwa dla mebli, które producenci muszą spełniać. Nie dotyczy to jednak mebli importowanych, na przykład meble wyprodukowane w Chinach są w stanie zwiększyć swój udział w rynku bez zwracania większej uwagi przez ich producentów na aspekty związane ze zdrowiem i bezpieczeństwem użytkownika.

W przypadku mebli bezpieczeństwo związane jest z trwałością konstrukcji, prawidłowym dobraniem zastosowanych materiałów i dodatków, bezpieczeństwem przeciwpożarowym materiałów i całej produkcji. Ważnym elementem bezpieczeństwa mebli jest jasna instrukcja montażu i obsługi. Odpowiedzialność za spełnienie tych wymogów spoczywa po kolei na producencie, zleceniodawcy, importerze, dystrybutorze i sprzedawcy mebli. Meble są produktem ogólnokonsumpcyjnym, dlatego nie są oznaczone znakiem CE. Dla niektórych towarów np. mebli dziecięcych, obowiązują specjalne normy europejskie.

Dużą uwagę zwraca się zwłaszcza na ochronę przeciwpożarową w meblach tapicerowanych, czyli na stosowanie materiałów niepalnych. Konsumenci są coraz bardziej świadomi wpływu materiałów meblarskich na bezpieczeństwo i zdrowie oraz trwałość mebli. Pomimo tego to wciąż cena pozostaje decydującym czynnikiem w wielu decyzjach zakupowych.

Trendy, szanse i perspektywy

Popyt na meble w dużej mierze podąża za rozwojem cyklu gospodarczego. Wpływ na niego mają nie tylko ceny i inflacja, ale również np. starzejąca się populacja, co znajduje odzwierciedlenie w zapotrzebowaniu na poszczególne rodzaje mebli.

Bardzo ważnym aspektem dla Finów jest zdrowie i wygoda, troska o naturę i świadomość wpływu naszych wyborów na zmiany klimatyczne. Dbałość o odnawialne materiały i źródła energii oraz meble zapewniające praktyczne i elastyczne rozwiązania to dzisiaj główne trendy rynkowe.

Ze względu na pandemię i popularyzację pracy zdalnej, klienci szukają także mebli, które spełniają wiele funkcji, są łatwo adaptowane do różnych celów bądź pomieszczeń i ułatwiają życie codzienne. Światło i akustyka są ważnymi elementami zagospodarowania przestrzeni. Ceni się organiczne formy, naturalne materiały i rękodzieło.

Sauna, która jest nieodzownym elementem kultury fińskiej, jest również ważną częścią domu. Jest to nie tylko samo gorące pomieszczenie – to również znajdujące się w jej bezpośrednim sąsiedztwie łazienka/przebieralnia oraz pokój kominkowy, taras czy jeszcze inne rozwiązanie do spędzania czasu po saunie.

Sypialnia to także bardzo istotne pomieszczenie, mające wpływ na zdrowie i samopoczucie. Coraz więcej uwagi przywiązuje się do indywidualnych potrzeb i preferencji klienta. Ludzie monitorują swój rytm snu i jego wpływ na samopoczucie.

Bardzo widocznym trendem jest także styl vintage. Nostalgia i unikatowość są wartościami samymi w sobie. Drugie życie starych mebli to także działanie pro-środowiskowe. Producenci wracają do swoich sprawdzonych modeli z lat 70., które cieszą się ponownie powodzeniem. Styl minionych dekad powraca zarówno w kształtach, jak i kolorach.

Powracają:

• regały na książki i elementy podziału przestrzeni,
• szklane, przesuwane drzwi zarówno w metalowych jak i drewnianych ramach,
• panele na ścianie,
• lustra,
• oświetlenie ścienne,
• stojaki na rośliny w doniczkach.

Popularność otwartych kuchni w Finlandii przyniosła potrzebę tworzenia pomieszczeń pomocniczych typu spiżarnia czy butler’s pantry, aby sprzęty i produkty, które są niezbędne w kuchni, nie zakłócały jej rozwiązań wizualnych i estetycznych.

Wzrasta świadomość ekologiczna i podkreśla się znaczenie gospodarki obiegu zamkniętego w produkcji i użytkowaniu mebli. Wykorzystanie materiałów odnawialnych zarówno w meblach, jak i opakowaniach, minimalizacja odpadów materiałowych i usprawnienie logistyki zmniejszają ślad węglowy produkcji mebli. Coraz popularniejsze jest wypożyczanie i leasing oraz współposiadanie mebli.

Fińska produkcja mebli w XXI wieku podlegała zmianom. Pomimo wyzwań fiński przemysł meblarski ma wszelkie argumenty aby odnieść sukces. Eksport wzrasta, wskaźniki rentowności wszystkich branż w podsektorach produkcji mebli rozwinęły się pozytywnie, firmy zgłaszają rosnące zapotrzebowanie na siłę roboczą i aktywnie wdrażane są nowe modele biznesowe.

Pełną wersję przewodnika po sektorze meblowym w Finlandii pobierzesz tutaj

Więcej o Finlandii przeczytasz w dziale Kierunki eksportu

Źródło: Przewodnik PAIH „Sektor meblowy w Finlandii”, opracowanie: Zagraniczne Biuro Handlowe PAIH w Finlandii