Wsparcie instytucji publicznych szczebla centralnego dla przedsiębiorców
Najwięcej form wsparcia bezpośrednio dla przedsiębiorców oferuje Grupa PFR (Polskiego Funduszu Rozwoju). Na czele są także Polską Agencją Inwestycji i Handlu, która koordynuje wsparcie dla eksporterów. Wsparcie instytucji, oprócz Grupy PFR pomocy w wybranych dziedzinach możemy oczekiwać od Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i Ministerstwa Rozwoju i Technologii. Pokrótce omówimy, co oferują eksporterom poszczególne instytucje.
PAIH, czyli Polska Agencja Inwestycji i Handlu
Polska Agencja Inwestycji i Handlu udziela eksporterom szerokiego wachlarza wsparcia. Agencja przygotowuje pakiety informacyjne dotyczące poszczególnych rynków zagranicznych. Między innymi dane makroekonomiczne i sektorowe, informacje o systemie prawnym i podatkowym oraz wskazówki na temat lokalnej kultury biznesowej. Pomaga w analizie potencjału eksportowego i opracowaniu strategii ekspansji zagranicznej, opracowaniu listy potencjalnych odbiorców za granicą, weryfikacji wiarygodności kontrahentów, organizacji spotkań z wybranymi partnerami biznesowymi oraz przedstawicielami lokalnych organizacji wsparcia biznesu i administracji rządowej, udostępnia przestrzeń biurową, a także organizuje warsztaty, konferencje, oraz spotkania biznesowe umożliwiające lepsze zrozumienie nowego rynku.
PAIH posiada także sieć Zagranicznych Biur Handlowych rozsianych po całym świecie. Są one w stanie udzielić eksporterowi pogłębionych informacji na temat wybranego rynku za granicą.
W ramach prowadzonego przez PAIH projektu Polskie Mosty Technologiczne można ubiegać się o grant w wysokości 200 tys. PLN, dzięki któremu przedsiębiorcy otrzymują m.in. pomoc w opracowaniu strategii ekspansji na wybrany rynek.
PARP, czyli Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
W ramach wspierania eksportu Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości oferuje małym i średnim przedsiębiorstwom pomoc finansową w postaci grantów. Na przykład program Internacjonalizacja MŚP ma na celu pokrycie części kosztów wprowadzenia na nowe rynki zagraniczne produktów lub usług firm działających w Polsce Wschodniej. Obejmuje to obszar województw: warmińsko mazurskiego, podlaskiego, świętokrzyskiego, lubelskiego i podkarpackiego.
PARP koordynuje w Polsce ogólnoeuropejską część sieci Enterprise Europe Network, zrzeszającej ponad 600 instytucji wsparcia małych i średnich przedsiębiorstw.
Enterprise Europe Network (EEN) organizuje wydarzenia promocyjne, giełdy kooperacyjne, seminaria, konferencje i warsztaty, stymuluje przepływ know how pomiędzy organizacjami i umożliwia firmom skorzystanie z porady ekspertów w kwestiach prawnych, finansowych, technologicznych i innych związanych z internacjonalizacją i uczestnictwem w rynku unijnym. Przedsiębiorstwa korzystające z usług sieci zyskują możliwość zareklamowania swojej oferty. Zwiększają szanse na pozyskanie zleceń i zdobywają cenne informacje na temat trendów branżowych.
EEN oferuje przedsiębiorcom bazę ofert współpracy z firmami z ponad 60 krajów. Ułatwia w nawiązywaniu relacji, dzięki czemu firmy łatwiej mogą znaleźć partnerów technologicznych, dostawców, dystrybutorów, czy podwykonawców.
Ponadto PARP organizuje szkolenia i wydaje publikacje dotyczące rozwoju działalności gospodarczej za granicą. PARP będzie także pomocny przy poszukiwaniach zagranicznych partnerów czy kontrahentów.
Bank Gospodarstwa Krajowego
Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) to państwowy bank, który realizuje misję wspierania rozwoju gospodarczego kraju. Eksporterzy poszukujący dodatkowych źródeł finansowania mogą skorzystać z jego oferty kredytów inwestycyjnych i obrotowych, a także gwarancji de minimis. Ułatwiają one mniejszym przedsiębiorcom zaciągnięcie kredytu w banku prywatnym. BGK pomoże nam także w ubezpieczeniu transakcji eksportowej, a jego przedstawiciele udzielą nam porady na temat perspektyw finansowania naszej działalności.
Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych, czyli KUKE
KUKE pomoże nam ubezpieczyć transakcję eksportową na wypadek niewywiązania się kontrahenta z umowy, na przykład wskutek niewypłacalności. Instytucja ta oferuje przedsiębiorcom także między innymi usługi faktoringu, które pozwalającą firmie uzyskać należność przed terminem płatności. KUKE oferuje też gwarancje ubezpieczeniowe, które ułatwiającą firmie konkurowanie o zlecenia. Jako instytucja nie będąca bankiem KUKE jest w stanie zaoferować przedsiębiorcy istotne udogodnienia – na przykład przejąć ryzyko niewypłacalności odbiorcy i zaoferować gwarancję nie obciążające linii kredytowej firmy.
Agencja Rozwoju Przemysłu
Wsparcie instytucji Agencji Rozwoju Przemysłu (ARP) polega na pomaganiu przedsiębiorcom sfinansować produkcję eksportową. Współpracuje z pozostałym instytucjami Polskiego Funduszu Rozwoju, by wesprzeć eksportera w zakresie rozwoju i promocji (we współpracy z PARP), kontaktów międzynarodowych (we współpracy z PAIH) oraz ubezpieczenia transakcji (we współpracy z BGK oraz KUKE).
Agencja prowadzi na terenie kraju siedem Centrów Obsługi Przedsiębiorców (w Białymstoku, Gdyni, Katowicach, Lublinie, Poznaniu, Warszawie i Wrocławiu). Eksporterzy mogą także zwrócić się o kompleksowe wsparcie, korzystając z formularza online dostępnego tutaj w ramach usługi International Desk.
Ministerstwo Spraw Zagranicznych i placówki dyplomatyczne
Ministerstwo Spraw Zagranicznych (MSZ) prowadzi dyplomację ekonomiczną. Reprezentuje interesy polskiego biznesu na zagranicznych rynkach, wskazuje możliwości współpracy gospodarczej z zagranicznymi partnerami, promuje i wspiera udział polskich przedsiębiorców w przetargach organizacji międzynarodowych i na rynkach zagranicznych. Wsparcie instytucji umożliwia także przedsiębiorcom udział w oficjalnych wizytach zagranicznych na szczeblu państwowym. Podczas wizyt nawiązywane są cenne kontakty biznesowe i instytucjonalne.
Ponadto MSZ przeprowadza analizy sytuacji gospodarczo‑politycznej na rynkach perspektywicznych dla polskich eksporterów i przekazuje ich wyniki podczas szkoleń oraz w postaci informatorów ekonomicznych. Z takich informatorów (dostępnych tutaj), można dowiedzieć się najważniejszych faktów o administracji, kulturze i polityce gospodarczej danego kraju. Można także przeczytać o stanie współpracy dwustronnej w zakresie handlu i inwestycji.
W działaniach z zakresu dyplomacji ekonomicznej MSZ wspierają wydziały ekonomiczne, które posiada część polskich ambasad. Warto zauważyć, że wysiłki polskiej dyplomacji ekonomicznej w coraz większym stopniu koncentrują się na rynkach pozaeuropejskich. Są to na przykład rynki bliskowschodnie i afrykańskie. Więcej informacji na temat wsparcia dyplomatycznego dla przedsiębiorców znajdą Państwo tutaj.
Ministerstwo Rozwoju i Technologii
Ministerstwo Rozwoju i Technologii (MRiT) prowadzi szeroko zakrojoną promocję polskiej gospodarki i polskich firm za granicą. Koordynuje działania związane z obecnością Polski na światowych wystawach EXPO. W ramach Branżowych Programów Promocji Ministerstwo organizuje narodowe stoiska informacyjno-promocyjne na najważniejszych imprezach targowych na całym świecie. Organizuje misje wyjazdowe dla polskich przedsiębiorców oraz misje przyjazdowe skierowane do potencjalnych kontrahentów, dziennikarzy i przedstawicieli organizacji biznesu. Prowadzi też działania promujące dwanaście kluczowych branż eksportowych poprzez media społecznościowe. Wspiera starania polskich przedsiębiorców w postępowaniach przetargowych organizacji międzynarodowych (na przykład NATO, OECD).
Ministerstwo odpowiada również za realizację polskich interesów w ramach wspólnej polityki handlowej Unii Europejskiej. Ponieważ w praktyce interesy te muszą być potwierdzone zapisami w umowach handlowych, Przedsiębiorcy oraz izby przedsiębiorców są zapraszani i biorą aktywny udział w konsultacjach konkretnych fragmentów umów handlowych z krajami poza unijnymi. Ministerstwo reprezentuje w ten sposób interesy polskich firm na forum Unii Europejskiej w ramach negocjacji umowy handlowej.
Wiele krajów stara się chronić swoje rynki wprowadzając różnorakie utrudnienia w eksporcie do danego kraju. Są one sprzeczne z zasadą wolnego rynku (np. skomplikowane procedury administracyjne, obostrzenia techniczne, certyfikaty, wysokie cła itp.). Ministerstwo jest punktem kontaktowym, gdzie przedsiębiorcy, izby przedsiębiorców, placówki dyplomatyczne i inne organizacje i instytucje zgłaszają takie utrudnienia. Wsparcie instytucji polega na monitorowaniu zgłoszeń, a następnie zgłasza je do oficjalnych rejestrów Komisji Europejskiej. Wykorzystuje tym siłę negocjacyjną Unii, jak również samodzielnie lub z innymi Ministerstwami (np. z MSZ) porusza drażliwe kwestie i wywiera nacisk na administrację danego kraju podczas spotkań na szczeblu rządowym.
Ponadto Ministerstwo bierze udział w ustalaniu stanowiska Polski i Unii Europejskiej w ramach organizacji takich jak Światowa Organizacja Handlu czy OECD. Przygotowuje własne informatory gospodarcze poświęcone poszczególnym rynkom, dostępne tutaj.
Na stronie internetowej Ministerstwa Rozwoju i Technologii, dostępnej tutaj, można znaleźć praktyczne informacje na tematy wymienione powyżej. Są tam także informacje dotyczące polityki handlowej Unii Europejskiej (na przykład umowy handlowe, środki ochrony unijnego rynku).
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) jest agencją rządową, której zadaniem jest wspieranie polskich producentów wytwarzających i eksportujących produkty żywnościowe. KOWR aktywnie wspiera eksporterów poprzez szereg realizowanych działań:
- promocja polskich produktów rolnych i artykułów spożywczych za granicą pod hasłem Poland Tastes Good (strona projektu dostępna tutaj),
- bieżące raportowanie o aktualnościach w handlu międzynarodowym produktami żywnościowymi (raporty dostępne tutaj),
- przygotowywanie i publikacja informatorów branżowych poświęconych poszczególnych rynkom (dostępnych tutaj),
- organizacja wydarzeń informacyjnych, seminariów, poświęconych eksportowi produktów rolnych i spożywczych na poszczególne rynki.
W ramach akcji promocji eksportu Branżowe Programy Promocji KOWR odpowiada za polskie specjalności żywnościowe. Wsparcie instytucji polega na prowadzeniu kampanii w mediach zagranicznych, organizując polskie pawilony i koordynując udział polskich firm na światowych targach żywności (w 2021 r. między innymi w Chinach, Japonii i Korei Południowej). Z planem wydarzeń handlowych koordynowanych przez KOWR w 2022 roku można zapoznać się tutaj.